Ứng dụng thuốc tránh thai Levonogestrel: Công dụng, liều dùng

1. Giới thiệu về hoạt chất Levonogestrel

Levonogestrel là một loại thuốc ngừa thai khẩn cấp được sử dụng trong trường hợp quan hệ tình dục không an toàn. Thuốc này hoạt động bằng cách ngăn chặn sự rụng trứng, hoặc nếu trứng đã rụng, ngăn chặn sự thụ tinh.

Levonogestrel có thể được sử dụng để ngăn ngừa thai sau khi quan hệ tình dục không an toàn, chẳng hạn như khi sử dụng bao cao su bị rách hoặc khi bạn quên uống thuốc tránh thai hàng ngày. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về levonogestrel, bao gồm mô tả, chỉ định, liều dùng, độc tính, tương tác thuốc, chống chỉ định và các lưu ý quan trọng khác.

2. Mô tả hoạt chất Levonogestrel

2.1 Tên quốc tế và Phân loại

• Tên quốc tế: Levonorgestrel
• Phân loại: Thuốc ngừa thai khẩn cấp thuộc nhóm progestin tổng hợp.

2.2 Dạng bào chế và hàm lượng

Levonogestrel được bào chế dưới nhiều dạng, bao gồm:

• Viên uống:
  • Levonogestrel 1.5mg
  • Levonogestrel 0.75mg
• Viên đặt âm đạo: Levonorgestrel 1.5mg

2.3 Biệt dược thường gặp

Một số biệt dược thường gặp chứa levonogestrel:

• Postinor-2: Chứa levonogestrel 0.75 mg mỗi viên.
• NorLevo: Chứa levonogestrel 1.5mg mỗi viên.
• EllaOne: Chứa ulipristal acetate 30mg, một thuốc ngừa thai khẩn cấp khác hiệu quả cao hơn levonogestrel.

2.4 Công thức hóa học Levonogestrel

Công thức hóa học của levonogestrel là C21H28O2.

3. Chỉ định sử dụng Levonogestrel

Levonogestrel được chỉ định để ngăn ngừa thai khẩn cấp sau khi quan hệ tình dục không an toàn. Thuốc này có hiệu quả nhất khi uống càng sớm càng tốt sau khi quan hệ tình dục không an toàn, và hiệu quả giảm dần theo thời gian. Levonogestrel có thể được sử dụng cho các trường hợp sau:

• Sử dụng bao cao su bị rách hoặc tuột.
• Quên uống thuốc tránh thai hàng ngày.
• Bị tấn công tình dục.
• Bị cưỡng bức.
• Không sử dụng bất kỳ phương pháp ngừa thai nào.

4. Liều dùng

Liều dùng levonogestrel phụ thuộc vào dạng bào chế và loại thuốc :

Viên uống:

• Levonogestrel 0.75mg : Uống 2 viên cùng lúc.
• Levonogestrel 1.5mg : Uống 1 viên 1 lần. Liều thứ hai nên được uống 12 giờ sau liều đầu tiên nếu cần.

Lưu ý:

• Levonogestrel có hiệu quả nhất khi được uống càng sớm càng tốt sau khi quan hệ tình dục không an toàn. Hiệu quả của thuốc giảm dần theo thời gian. Sau 48h, tính từ lúc quan hệ, hiệu quả giảm rõ rệt hẳn.
• Nên uống thuốc với nước, không nhai thuốc.
• Nên sử dụng biện pháp ngừa thai thường xuyên sau khi dùng levonogestrel, chẳng hạn như bao cao su, để tránh mang thai.
• 1 chu kỳ kinh nguyệt có thể dùng tối đa 02 lần tránh thai khẩn cấp levonogestrel. 2 Lần uống cách nhau ít nhất 24h.

5. Dược Động Học

5.1 Hấp thu

Levonogestrel được hấp thu nhanh chóng qua đường tiêu hóa. Nồng độ đỉnh trong huyết tương đạt được trong vòng 1 - 2 giờ sau khi uống.

5.2 Phân bố

Levonogestrel liên kết với protein huyết tương cao (khoảng 97%).

5.3 Chuyển hóa

Levonogestrel được chuyển hóa chủ yếu ở gan bởi hệ enzym cytochrom P450.

5.4 Thải trừ

Levonogestrel được thải trừ chủ yếu qua phân dưới dạng các chất chuyển hóa. Thời gian bán hủy của levonogestrel trong huyết tương là khoảng 1.5 ngày.

6. Dược Lực Học

Levonogestrel là một progestin tổng hợp. Cơ chế tác dụng chính của levonogestrel là ngăn chặn sự rụng trứng bằng cách ức chế sự giải phóng hormone luteinizing (LH) và hormone follicle-stimulating (FSH) từ tuyến yên.

Ngoài ra, levonogestrel còn có thể:

• Làm dày chất nhầy cổ tử cung, tạo thành hàng rào vật lý ngăn cản tinh trùng di chuyển vào tử cung.
• Ức chế sự phát triển của nội mạc tử cung, làm giảm khả năng trứng được thụ tinh bám vào thành tử cung.

7. Độc tính

7.1 Độc tính cấp tính

• Liều lượng gây chết LD50: Chưa có nghiên cứu nào về liều lượng gây chết LD50 của levonogestrel ở người.

7.2 Độc tính mãn tính

• Tác dụng phụ: Các tác dụng phụ của levonogestrel thường nhẹ và thoáng qua. Các tác dụng phụ phổ biến nhất bao gồm: buồn nôn, nôn, đau bụng, đau ngực, mệt mỏi, chóng mặt, thay đổi tâm trạng và chảy máu âm đạo bất thường.

8. Tương tác thuốc

Levonogestrel có thể tương tác với một số loại thuốc khác, chẳng hạn như:

• Thuốc chống nấm: Rifampicin, rifabutin, có thể làm giảm hiệu quả của levonogestrel.
• Thuốc kháng HIV: HIV protease inhibitors (ví dụ: ritonavir)
• Thuốc chữa động kinh: Phenytoin, carbamazepine, phenobarbital, topiramate.
• Thuốc thảo dược: Thảo dược chứa St. John's Wort có thể làm giảm hiệu quả của levonogestrel.
• Lưu ý: Nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi sử dụng levonogestrel cùng với các loại thuốc khác.

9. Chống chỉ định

Levonogestrel chống chỉ định trong các trường hợp sau:

• Phụ nữ có thai: Levonogestrel có thể gây hại cho thai nhi.
• Phụ nữ bị dị ứng với levonorgestrel hoặc bất kỳ thành phần nào khác của thuốc.
• Phụ nữ đang bị chảy máu âm đạo bất thường.
• Phụ nữ nghi ngờ bị thai ngoài tử cung.
• Phụ nữ đang dùng thuốc điều trị bệnh gan.
• Phụ nữ đang bị bệnh thận nặng.

10. Tác dụng phụ của Levonogestrel

10.1 Thường gặp

• Buồn nôn
• Nôn
• Đau bụng
• Đau ngực
• Chóng mặt
• Mệt mỏi
• Thay đổi tâm trạng
• Chảy máu âm đạo bất thường

10.2 Ít gặp

• Đau đầu
• Tiêu chảy
• Mất ngủ
• Ngực căng tức
• Xuất hiện vết thâm tím hoặc chảy máu dễ dàng
• Nhạy cảm với ánh nắng mặt trời

10.3 Hiếm gặp

• Phát ban
• Ngứa
• Phù nề
• Bệnh vàng da
• Giảm hoặc mất sữa mẹ

10.4 Không xác định được tần suất

• Tăng huyết áp
• Rối loạn thần kinh
• Tăng cân

11. Lưu ý khi sử dụng Levonogestrel

11.1 Lưu ý chung

• Hiệu quả của levonogestrel phụ thuộc vào thời gian sử dụng thuốc. Thuốc có hiệu quả nhất khi uống càng sớm càng tốt sau khi quan hệ tình dục không an toàn.
• Levonogestrel không phải là biện pháp tránh thai thường xuyên. Nên sử dụng biện pháp tránh thai thường xuyên sau khi dùng levonogestrel, chẳng hạn như bao cao su, để tránh mang thai.
• Levonogestrel không bảo vệ bạn khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục. Nên sử dụng bao cao su để bảo vệ bản thân khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục.
• Nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi sử dụng levonogestrel.

11.2 Lưu ý phụ nữ cho con bú

Levonogestrel có thể đi vào sữa mẹ. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng levonogestrel nếu bạn đang cho con bú.

11.3 Phụ nữ có thai

Levonogestrel có thể gây hại cho thai nhi. Không nên sử dụng levonogestrel nếu bạn đang mang thai.

11.4 Người lái xe, vận hành máy móc

Levonogestrel có thể gây chóng mặt, mệt mỏi. Nên cẩn thận khi lái xe hoặc vận hành máy móc.

12. Quá Liều & Cách xử lý

12.1 Triệu chứng quá liều

• Buồn nôn
• Nôn
• Đau bụng
• Chóng mặt
• Mệt mỏi
• Chảy máu âm đạo bất thường

12.2 Cách xử lý quá liều

• Nếu bạn nghi ngờ đã dùng quá liều levonogestrel, hãy liên hệ ngay với bác sĩ hoặc trung tâm y tế gần nhất.

12.3 Quên liều & xử lý

• Nếu bạn quên uống levonogestrel, hãy uống ngay khi nhớ ra.
• Nếu đã quá 12 giờ kể từ khi bạn nên uống liều, hãy bỏ qua liều đã quên và uống liều tiếp theo theo lịch trình bình thường.
• Không nên uống gấp đôi liều để bù liều đã quên.

13. Trích nguồn tham khảo

• Tờ hướng dẫn sử dụng thuốc Levonogestrel
• Bảng thông tin thuốc Levonogestrel

Kết luận

Levonogestrel là một thuốc ngừa thai khẩn cấp hiệu quả, được sử dụng trong trường hợp quan hệ tình dục không an toàn. Thuốc này hoạt động bằng cách ngăn chặn sự rụng trứng hoặc sự thụ tinh. Tuy nhiên, levonogestrel không phải là biện pháp tránh thai thường xuyên. Nên sử dụng biện pháp tránh thai thường xuyên sau khi dùng levonogestrel, chẳng hạn như bao cao su, để tránh mang thai.

Ngoài ra, cần lưu ý rằng levonogestrel có thể gây ra một số tác dụng phụ và có thể tương tác với một số loại thuốc khác. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi sử dụng levonogestrel để đảm bảo an toàn cho bản thân.

Bạn có thể tham khảo thêm các dược chất khác tại các bài viết:

Levothyrox

Lincomycin

Lipase