Hướng dẫn sử dụng Estradion Liều dùng, tác dụng phụ và lưu ý khi sử dụng

Estradiol, còn được gọi là 17β-estradiol, là một loại estrogen nội sinh trong cơ thể.

Estrogen là một nhóm các hormone sinh dục nữ đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển và duy trì các chức năng sinh lý của cơ thể, đặc biệt ở phụ nữ. Estradiol là một trong những estrogen chính và có tác dụng mạnh nhất trong số các estrogen.

Trong bài viết này, Nhà Thuốc Dược Hà Nội chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về việc sử dụng Estradiol, bao gồm chỉ định, liều dùng, tác dụng, tác dụng phụ và các lưu ý khi sử dụng.

1. Mô tả về hoạt chất Estradiol

1.1. Tên quốc tế

Tên quốc tế của Estradiol là Estradiolum hoặc 17β-Estradiol.

1.2. Phân loại

Estradiol là một estrogen nội sinh, thuộc nhóm các steroid sinh dục nữ. Về mặt hóa học, Estradiol có công thức là C18H24O2 và có cấu trúc gồm 3 vòng carbon liên kết.

1.3. Dạng bào chế và hàm lượng

Estradiol có thể được bào chế dưới nhiều dạng khác nhau như viên nén, viên nang, gel, miếng dán qua da, thuốc tiêm hoặc thuốc nhỏ mũi. Hàm lượng Estradiol thường được tính bằng microgram (mcg) hoặc milligram (mg).

2. Chỉ định Estradiol

Estradiol được chỉ định sử dụng trong các trường hợp sau:

2.1. Điều trị các triệu chứng mãn kinh

Estradiol được sử dụng để điều trị các triệu chứng mãn kinh như các cơn bừng nóng, ra mồ hôi đêm, khô âm đạo và các triệu chứng tâm lý như trầm cảm, lo âu.

2.2. Điều trị loãng xương do thiếu estrogen

Estradiol có tác dụng ức chế quá trình tiêu xương, giúp tăng độ khoáng của xương, từ đó ngăn ngừa tình trạng loãng xương do thiếu estrogen, thường gặp ở phụ nữ sau mãn kinh.

2.3. Thay thế hormone trong liệu pháp nội tiết

Estradiol có thể được sử dụng làm một phần của liệu pháp thay thế hormone (Hormone Replacement Therapy - HRT) để bù đắp lại sự thiếu hụt hormone sinh dục ở phụ nữ sau mãn kinh hoặc ở những trường hợp suy buồng trứng sớm.

2.4. Điều trị các triệu chứng liên quan đến hoocmon ở nam giới

Ở nam giới, Estradiol có thể được sử dụng để điều trị các triệu chứng liên quan đến rối loạn tiết hoocmon như tăng tinh hoàn, vô sinh, hoặc giảm ham muốn tình dục.

3. Liều dùng của Estradiol

Liều dùng Estradiol thay đổi tùy thuộc vào từng chỉ định và từng đường dùng cụ thể. Dưới đây là các liều dùng thường gặp:

3.1. Điều trị các triệu chứng mãn kinh

• Đường uống: 0,5 - 2 mg/ngày, chia 1-2 lần.
• Đường da: 0,025 - 0,1 mg/ngày.
• Đường âm đạo: 0,01 - 0,05 mg/ngày.

3.2. Điều trị loãng xương do thiếu estrogen

• Đường uống: 0,5 - 2 mg/ngày, chia 1-2 lần.
• Đường da: 0,025 - 0,1 mg/ngày.

3.3. Thay thế hormone trong liệu pháp nội tiết

• Đường uống: 0,5 - 2 mg/ngày, chia 1-2 lần.
• Đường da: 0,025 - 0,1 mg/ngày.
• Đường tiêm: 2 - 10 mg/liều, tiêm 2-4 tuần/lần.

3.4. Điều trị các triệu chứng liên quan đến hoocmon ở nam giới

• Đường uống: 0,5 - 2 mg/ngày, chia 1-2 lần.
• Đường tiêm: 2 - 10 mg/liều, tiêm 2-4 tuần/lần.

Liều dùng cụ thể sẽ do bác sĩ chỉ định dựa trên tình trạng sức khỏe, đáp ứng điều trị và theo dõi các tác dụng phụ của từng bệnh nhân.

4. Dược động học

4.1. Hấp thu

Estradiol có thể được hấp thu qua đường uống, da và âm đạo. Khi dùng đường uống, estradiol được hấp thu nhanh chóng và hoàn toàn qua đường tiêu hóa. Khi dùng đường da hoặc âm đạo, estradiol được hấp thu qua da hoặc niêm mạc âm đạo.

4.2. Phân bố

Sau khi được hấp thu, estradiol sẽ phân bố rộng khắp cơ thể, đặc biệt tập trung ở các mô có nhiều thụ thể estrogen như tử cung, vú, xương, gan và não.

4.3. Chuyển hóa

Estradiol được chuyển hóa chủ yếu ở gan, tạo thành các chất chuyển hóa như estron và estriol. Các chất chuyển hóa này cũng có tác dụng estrogen nhưng yếu hơn so với estradiol.

4.4. Thải trừ

Các chất chuyển hóa của estradiol được thải trừ chủ yếu qua đường gan - ruột và đường nước tiểu.

5. Dược lực học

5.1. Cơ chế tác dụng

Estradiol tác dụng thông qua việc kích hoạt các thụ thể estrogen (ER) trong cơ thể. Khi liên kết với ER, estradiol sẽ di chuyển vào nhân tế bào, kích hoạt sự phiên mã của các gen estrogen-nhạy cảm, làm thay đổi biểu hiện của các protein quan trọng, từ đó điều chỉnh các quá trình sinh lý của cơ thể.

5.2. Tác dụng dược lý

Estradiol có các tác dụng dược lý chính như sau:

• Tác dụng trên sinh sản và tình dục: Estradiol là hormone chính điều hòa chu kỳ kinh nguyệt, quá trình thụ thai và mang thai ở phụ nữ. Nó cũng ảnh hưởng đến cấu trúc và chức năng của âm đạo, của tử cung và vú.
• Tác dụng trên xương: Estradiol có tác dụng ức chế quá trình tiêu xương, giúp tăng độ khoáng của xương, từ đó ngăn ngừa loãng xương do thiếu estrogen.
• Tác dụng trên hệ tim mạch: Estradiol có tác dụng bảo vệ và cải thiện chức năng tim mạch, giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch ở phụ nữ.
• Tác dụng trên hệ thần kinh trung ương: Estradiol ảnh hưởng đến tâm trạng, giấc ngủ và nhận thức ở phụ nữ.

6. Độc tính

Estradiol là một loại hormone sinh dục nữ nên sử dụng lâu dài có thể gây ra một số tác dụng phụ liên quan đến hoạt động nội tiết. Tuy nhiên, khi được sử dụng với liều lượng và thời gian phù hợp, estradiol thường được dung nạp tốt.

7. Tương tác thuốc

Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến sự chuyển hóa và tác dụng của estradiol, bao gồm:

• Thuốc kháng nấm như ketoconazole, itraconazole: Làm tăng nồng độ estradiol trong máu.
• Thuốc chống động kinh như phenytoin, carbamazepin: Làm giảm nồng độ estradiol trong máu.
• Các thuốc chống viêm không steroid (NSAID): Có thể làm tăng nồng độ estradiol trong máu.
• Một số thuốc hóa trị liệu như tamoxifen, raloxifen: Có thể ức chế tác dụng của estradiol.

Bệnh nhân cần thông báo cho bác sĩ biết các loại thuốc đang sử dụng để được hướng dẫn sử dụng an toàn.

8. Chống chỉ định Estradiol

Estradiol thường được dung nạp tốt, tuy nhiên việc sử dụng estradiol có thể bị chống chỉ định trong các trường hợp sau:

• Tiền sử hoặc đang mắc các bệnh về gan, thận hoặc tim mạch nặng.
• Tiền sử ung thư vú, tử cung hoặc buồng trứng.
• Tiền sử hoặc đang mắc bệnh về huyết khối như huyết khối tĩnh mạch sâu, nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ.
• Rối loạn đông máu.
• Tiền sử hoặc đang mắc bệnh về nội tiết như u tuyến yên, u thượng thận.

Người bệnh cần thông báo đầy đủ tình trạng sức khỏe cho bác sĩ để được tư vấn sử dụng an toàn.

9. Tác dụng phụ của Estradiol

Estradiol thường được dung nạp tốt, tuy nhiên một số tác dụng phụ có thể xảy ra, bao gồm:

9.1. Tác dụng phụ thường gặp

• Buồn nôn, nôn
• Đau đầu
• Chóng mặt
• Nhức ngực, căng tức ngực
• Phù nề
• Tăng cân

9.2. Tác dụng phụ ít gặp

• Đau bụng
• Đau lưng
• Tiêu chảy
• Táo bón
• Khó ngủ
• Kích ứng âm đạo
• Tăng tiết nhày âm đạo
• Đau xương khớp
• Trầm cảm

9.3. Tác dụng phụ hiếm gặp

• Huyết khối tĩnh mạch sâu
• Nhồi máu cơ tim
• Đột quỵ
• Ung thư vú, tử cung
• Rối loạn chức năng gan
• Tăng huyết áp

9.4. Tác dụng phụ không xác định tần suất

• Dị ứng
• Phù Quincke

Người bệnh cần theo dõi và báo cáo kịp thời với bác sĩ nếu gặp bất kỳ tác dụng phụ nào.

10. Lưu ý khi dùng Estradiol

10.1. Lưu ý chung

• Liều dùng Estradiol cần được điều chỉnh phù hợp với từng người bệnh.
• Nên chia liều hàng ngày thay vì dùng liều cao một lần.
• Cần tuân thủ đúng liều lượng và thời gian điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ.
• Không tự ý ngừng hoặc thay đổi liều lượng khi đang điều trị.
• Cần định kỳ theo dõi các chỉ số sức khỏe như huyết áp, chức năng gan thận, cân nặng, tình trạng tử cung, vú...

10.2. Lưu ý đối với phụ nữ cho con bú

• Estradiol được bài tiết vào sữa mẹ, vì vậy cần thảo luận với bác sĩ về lợi ích và rủi ro khi sử dụng trong thời kỳ cho con bú.
• Nếu sử dụng Estradiol trong thời kỳ cho con bú, cần theo dõi sát tình trạng sức khỏe và phát triển của trẻ.

10.3. Lưu ý đốivới phụ nữ có thai

• Estradiol có thể ảnh hưởng đến thai nhi nên cần được sử dụng cẩn thận trong thời kỳ mang thai.
• Cần thảo luận với bác sĩ về lợi ích và rủi ro khi sử dụng Estradiol trong thời kỳ mang thai.
• Nếu cần sử dụng Estradiol, liều lượng và thời gian sử dụng cần được điều chỉnh theo hướng dẫn của bác sĩ.

10.4. Lưu ý đối với người lái xe, vận hành máy móc

• Estradiol có thể gây chóng mặt hoặc ảnh hưởng đến khả năng tập trung, vì vậy cần hạn chế việc lái xe hoặc vận hành máy móc khi sử dụng thuốc.
• Nếu có các triệu chứng không mong muốn như chóng mặt, buồn nôn khi sử dụng Estradiol, cần ngưng việc lái xe hoặc vận hành máy móc và tham khảo ý kiến của bác sĩ.

Kết luận

Trên đây là một số thông tin cơ bản về Estradiol, một hormone quan trọng trong cơ thể con người, đặc biệt là ở phụ nữ.

Việc hiểu rõ về công dụng, liều lượng, tác dụng phụ và cách sử dụng an toàn của Estradiol sẽ giúp người dùng có thái độ sử dụng thuốc đúng đắn và hiệu quả.

Đồng thời, việc tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ và theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe khi sử dụng Estradiol cũng rất quan trọng để đảm bảo an toàn cho bản thân.

Nếu có bất kỳ thắc mắc hoặc vấn đề cần tư vấn, người dùng cần tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế để được hỗ trợ và giải đáp.

Mời bạn tham khảo thêm các dược chất khác tại đây:

Acid Hyaluronic

Acid Alpha Lipoic

Acetylcystein