Tiểu đường ở mức bao nhiêu là cao? Dược sĩ tư vấn mốc cần nhớ

Tiểu đường là vấn đề sức khỏe phổ biến và ngày càng gia tăng trên toàn thế giới, trong đó có Việt Nam. Một trong những câu hỏi thường gặp của người mắc hoặc có nguy cơ cao là: tiểu đường ở mức bao nhiêu là cao.

Việc nắm rõ thông tin này giúp người bệnh có thể nhận diện sớm các dấu hiệu cảnh báo và kiểm soát đường huyết của mình hiệu quả hơn.

Bài viết này sẽ cung cấp một cái nhìn toàn diện về tiểu đường, các mức đường huyết, nguyên nhân, triệu chứng cũng như cách phòng tránh, kiểm soát bệnh một cách tối ưu.

Khái niệm về tiểu đường và các chỉ số đường huyết

Tiểu đường là gì?

Tiểu đường, hay còn gọi là bệnh đái tháo đường, là trạng thái rối loạn chuyển hóa carbohydrate trong cơ thể do tuyến tụy không sản xuất đủ insulin hoặc cơ thể không sử dụng insulin hiệu quả. Kết quả là lượng đường trong máu tăng cao, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tổng thể.

Bệnh tiểu đường có thể phân thành nhiều loại, nhưng phổ biến nhất là tiểu đường type 1 và type 2.

Các chỉ số đường huyết

Chỉ số đường huyết là các chỉ số phản ánh được lượng đường có trong máu của bạn tại thời điểm khảo sát. Căn cứ vào chỉ số đường huyết trong máu, người ta có thể chẩn đoán được bạn có đang mắc bệnh tiểu đường hay không.

Có 4 loại chỉ số đường huyết, bao gồm:

• Đường huyết lúc đói: Là xét nghiệm được thực hiện vào buổi sáng sớm, khi bệnh nhân ngủ qua đêm (ít nhất 8h chưa chưa ăn hay uống bất kỳ loại thực phẩm nào).
• HbA1c: Là chỉ số gắn kết giữa đường glucose và hemoglobin có trong hồng cầu. Chỉ số HbA1c tương đối ổn định, đánh giá tổng thể lượng đường trong máu trong suốt đời sống hồng cầu.
• Đường huyết bất kỳ: Xét nghiệm không phụ thuộc vào bữa ăn, có thể tiến hành bất cứ lúc nào.
• Nghiệm pháp dung nạp Glucose: Sau khi bệnh nhân nhịn đói qua đêm, tốt nhất là 10-14 giờ sau ăn, bệnh nhân được cho uống 75mg glucose trong 5 phút, sau đó xác định chỉ số đường huyết sau khi uống lần lượt 1 giờ và 2 giờ.

Chỉ số đường huyết ở người bình thường và người bệnh

Tiểu đường bao nhiêu là cao?

Dựa trên tiêu chuẩn chẩn đoán của Tổ chức Y tế thế giới WHO năm 1998, đã được xác định lại vào năm 2002 và Tiêu chuẩn chẩn đoán Đái tháo đường theo Hiệp hội đái tháo đường Hoa Kỳ (ADA) 2009, bệnh nhân được chẩn đoán tiểu đường nếu một trong 4 chỉ số đường huyết thỏa mãn như trong bảng:

Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ dẫn đến tiểu đường cao

Các yếu tố nguy cơ chính

Tiểu đường không xảy ra một cách tự nhiên mà thường liên quan đến các yếu tố nguy cơ đã có sẵn hoặc hình thành theo thời gian. Nhìn nhận rõ các yếu tố này giúp chúng ta chủ động phòng tránh.

• Di truyền: Gia đình có người mắc bệnh tiểu đường sẽ có nguy cơ cao hơn. Gen đóng vai trò trong khả năng sản xuất insulin hoặc phản ứng của cơ thể với hormon này.
• Béo phì và lối sống ít vận động: Thừa cân là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến kháng insulin, làm tăng khả năng mắc bệnh. Lối sống ít vận động khiến quá trình chuyển hóa kém hiệu quả hơn.
• Chế độ ăn uống không lành mạnh: Thường xuyên tiêu thụ đồ ngọt, thức ăn chế biến sẵn, dầu mỡ gây tích tụ mỡ thừa, ảnh hưởng đến khả năng chuyển hóa đường trong cơ thể.
• Tuổi tác: Người cao tuổi có nguy cơ mắc bệnh cao hơn do chức năng tuyến tụy giảm dần theo thời gian.

Phân tích những yếu tố này giúp chúng ta có thể đưa ra các biện pháp phòng tránh phù hợp, hạn chế tối đa khả năng mắc tiểu đường.

Cách kiểm soát đường huyết hiệu quả

Chế độ dinh dưỡng hợp lý

Chế độ ăn uống đóng vai trò thiết yếu trong việc kiểm soát tiểu đường. Việc lựa chọn thực phẩm phù hợp, cân đối sẽ giúp ổn định đường huyết, giảm thiểu biến chứng và duy trì sức khỏe toàn diện.

• Các nhóm thực phẩm cần chú ý: Tăng cường rau xanh, trái cây ít ngọt, nguồn protein tốt như thịt nạc, cá, đậu phụ, hạn chế tinh bột trắng, đồ ngọt, thức ăn chế biến sẵn. Sử dụng các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt thay vì tinh chế để hỗ trợ chuyển hóa đường tốt hơn.
• Lời khuyên về thói quen ăn uống: Ăn chia khẩu phần hợp lý, tránh ăn quá no vào buổi tối. Ưu tiên các bữa ăn nhẹ, đều đặn, hạn chế đồ ăn nhanh, thức ăn chứa nhiều dầu mỡ. Đồng thời, cần chú ý ăn đủ chất xơ, vitamin và khoáng chất hỗ trợ kiểm soát đường huyết.

Chế độ dinh dưỡng tốt không chỉ giúp kiểm soát đường huyết mà còn cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa, giảm nguy cơ các bệnh lý liên quan khác.

Thói quen ăn uống hợp lý, cộng với ý thức tự kiểm soát, chính là chìa khóa để phòng tránh và kiểm soát tiểu đường hiệu quả.

Chế độ dinh dưỡng tốt giúp kiểm soát đường huyết

Luyện tập thể dục thường xuyên

Tập luyện thể thao không chỉ giúp giảm cân, duy trì vóc dáng mà còn có tác dụng kiểm soát đường huyết rất rõ rệt.

• Lợi ích của việc tập thể dục: Giúp cải thiện độ nhạy cảm của tế bào đối với insulin, giảm lượng glucose trong máu. Ngoài ra, vận động còn giúp giảm mỡ thừa, tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện tâm trạng và giảm stress.
• Các hình thức tập luyện phù hợp: Đi bộ nhanh, đạp xe, bơi lội, yoga hoặc tập thể dục theo nhóm là những hoạt động phù hợp với nhiều đối tượng. Quan trọng là duy trì đều đặn ít nhất 30 phút mỗi ngày hoặc từ 3-4 lần/tuần.

Luyện tập đều đặn giúp người bệnh duy trì cân nặng lý tưởng, nâng cao chất lượng cuộc sống, đồng thời giúp kiểm soát tốt lượng đường trong máu, hạn chế tối đa các biến chứng của bệnh.

Theo dõi và quản lý sức khỏe định kỳ

Việc kiểm tra định kỳ giúp phát hiện sớm bất kỳ sự thay đổi nào trong đường huyết, từ đó có biện pháp xử lý kịp thời để tránh biến chứng nặng.

• Tầm quan trọng của việc kiểm tra sức khỏe: Người có nguy cơ cao hoặc tiền tiểu đường cần theo dõi sát sao các chỉ số đường huyết, huyết áp, lipid máu để điều chỉnh lối sống phù hợp.
• Các phương pháp theo dõi đường huyết tại nhà: Sử dụng máy đo đường huyết liên tục (CGM) hoặc máy đo cầm tay giúp người bệnh chủ động kiểm soát hàng ngày. Đặc biệt là trong các giai đoạn điều trị, cần chú ý theo dõi thường xuyên và thực hiện các bước điều chỉnh phù hợp theo sự hướng dẫn của bác sĩ.

Thói quen theo dõi sức khỏe không những giúp kiểm soát tốt bệnh mà còn giúp người bệnh nâng cao ý thức về chăm sóc bản thân, duy trì cuộc sống khỏe mạnh, chất lượng.

Kết luận

Tiểu đường ở mức bao nhiêu là cao là câu hỏi quan trọng để chúng ta có thể xác định được tình trạng sức khỏe của mình một cách chính xác nhất.

Việc nắm rõ các mức đường huyết bình thường, tiền tiểu đường và tiểu đường cùng các triệu chứng đi kèm giúp phát hiện bệnh sớm, từ đó đưa ra các biện pháp kiểm soát phù hợp.

Nguyên nhân chính gây bệnh liên quan mật thiết đến yếu tố di truyền, lối sống thiếu vận động, chế độ ăn uống không lành mạnh và môi trường sống.

Chính vì vậy, cách phòng tránh tốt nhất là duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý, thường xuyên luyện tập thể thao, kiểm tra sức khỏe định kỳ và duy trì môi trường sống lành mạnh, thoải mái.

Khi có ý thức chủ động trong việc phòng chống, kiểm soát bệnh tiểu đường, bạn có thể giảm thiểu tối đa các biến chứng nguy hiểm, bảo vệ sức khỏe của chính mình và gia đình lâu dài.