Kháng sinh Ampicillin: Công dụng, liều dùng, tác dụng phụ, chống chỉ định và xử lý khi quá liều

Mô tả về kháng sinh Ampicillin

Tên quốc tế: Ampicillin

Phân loại: Kháng sinh phổ rộng

Dạng bào chế: viên nén, viên nang, dung dịch tiêm tĩnh mạch và dung dịch tiêm bắp. Hàm lượng: 250mg, 500mg và 1g.

Biệt dược thường gặp: Ampicillin Vidipha, Ampicillin TW1, Ospen

Công thức hóa học: C16H19N3O4S

Ampicillin là một loại kháng sinh phổ rộng thuộc nhóm penicillin, được sử dụng để điều trị nhiều loại nhiễm trùng do vi khuẩn nhạy cảm gây ra. Thuốc này hoạt động bằng cách ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn.

Ampicillin là một trong những loại kháng sinh được sử dụng rộng rãi trên thế giới, và được coi là một trong những loại thuốc chống nhiễm khuẩn hiệu quả nhất.

Xem thêm

• Astaxathin
• Aspirin
• Acarbose

Chỉ định của Ampicillin

Ampicillin được sử dụng để điều trị nhiều bệnh nhiễm trùng khác nhau, bao gồm:

1. Nhiễm trùng đường hô hấp trên: Ampicillin có thể được sử dụng để điều trị các bệnh như viêm xoang, viêm phế quản và viêm phổi do vi khuẩn gây ra.

1. Nhiễm trùng đường tiết niệu: Ampicillin có tác dụng hiệu quả trong việc điều trị nhiễm khuẩn đường tiết niệu, bao gồm cả viêm bàng quang và viêm ruột thừa.

1. Nhiễm trùng tai, mũi, họng: Thuốc này có thể được sử dụng để điều trị các bệnh nhiễm trùng ở vùng tai, mũi, họng và xoang.

1. Nhiễm trùng da: Ampicillin cũng có tác dụng trong việc điều trị các bệnh ngoài da do vi khuẩn gây ra, bao gồm mụn cơm, mụn rộp và nhiễm trùng vết thương.

1. Các bệnh nhiễm trùng khác: Ampicillin còn được sử dụng để điều trị các bệnh nhiễm trùng khác như viêm ruột, sốt rét và viêm gan.

Liều dùng Ampicillin

Liều dùng của ampicillin sẽ được tùy chỉnh cho từng trường hợp cụ thể, tùy thuộc vào loại nhiễm trùng và mức độ nặng của bệnh. Bạn nên tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ hoặc hướng dẫn trên nhãn sản phẩm.

1. Liều dùng cho người lớn: Thông thường, liều khởi đầu của ampicillin là 500mg đến 1000mg, uống 02 lần mỗi ngày. Nếu bệnh không có biểu hiện cải thiện sau 2-3 ngày, liều có thể được tăng lên 03 lần đến 04 lần mỗi ngày.

1. Liều dùng cho trẻ em: Đối với trẻ em, liều dùng của ampicillin sẽ được tính toán dựa trên cân nặng. Liều khởi đầu thông thường là 60mg -100mg/kg/ngày, chia thành 02 lần uống.

Lưu ý: Việc sử dụng ampicillin trong thời gian dài hoặc quá liều có thể dẫn đến sự phát triển của các chủng vi khuẩn kháng thuốc. Vì vậy, bạn nên tuân thủ đúng liều dùng và không ngừng thuốc khi chưa được sự chỉ định của bác sĩ.

Dược Động Học

Hấp thu: Sau khi uống, ampicillin sẽ được hấp thu tốt trong dạ dày và ruột. Tuy nhiên, sự hấp thu có thể bị giảm khi bạn uống cùng với bữa ăn hoặc uống cùng với các loại thuốc khác.

Phân bố: Ampicillin có thể phân bố đều trong nhiều mô và môi trường trong cơ thể, bao gồm cả huyết thanh, dịch tỏa, niêm mạc và mô mềm.

Chuyển hóa: Ampicillin không được chuyển hóa trong cơ thể và được thải ra dưới dạng chất không đổi qua thận.

Thải trừ: Khoảng 75% lượng thuốc được thải ra qua thận trong vòng 24 giờ kể từ khi uống. Sự thải trừ cũng xảy ra qua mật và trong sữa mẹ (nhưng ở liều nhỏ hơn so với liều uống).

Dược Lực Học

Ampicillin được coi là một trong những loại kháng sinh hiệu quả nhất trong nhóm penicillin, với khả năng ngăn chặn sự phát triển và giết chết vi khuẩn

Cơ chế hoạt động của ampicillin dựa trên khả năng ức chế sự tổng hợp thành tế bào vi khuẩn, làm suy yếu và dẫn đến sự chết của vi khuẩn.

Điều này giúp loại thuốc này có thể điều trị được nhiều loại nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra.

Độc tính

Mặc dù ampicillin là một loại kháng sinh an toàn và hiệu quả, nhưng cũng có thể có những tác dụng phụ nhất định, bao gồm:

1. Tiêu chảy: Một trong những tác dụng phụ thường gặp nhất của ampicillin là tiêu chảy. Tuy nhiên, tình trạng này thường chỉ xảy ra trong vài ngày đầu khi bắt đầu sử dụng thuốc và thường tự giảm dần sau đó.

1. Kích ứng da: Ampicillin có thể gây ra các phản ứng dị ứng như phát ban, ngứa da và mẩn đỏ. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến dị ứng sau khi sử dụng thuốc, hãy ngưng sử dụng và tham khảo ý kiến bác sĩ.

1. Đau đầu: Một số người sử dụng ampicillin có thể gặp các triệu chứng đau đầu nhẹ hoặc nặng. Trong trường hợp đau đầu kéo dài trong thời gian dài hoặc trở nên nghiêm trọng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.

Tương tác thuốc

Chưa có thông tin rõ về tương tác của ampicillin với các loại thuốc khác. Tuy nhiên, bạn nên thông báo cho bác sĩ hoặc nhà cung cấp dịch vụ y tế về tất cả các loại thuốc bạn đang dùng trước khi bắt đầu sử dụng ampicillin.

Chống chỉ định

Ampicillin không được sử dụng cho những người có tiền sử dị ứng với penicillin hoặc các thành phần khác của thuốc. Ngoài ra, thuốc này cũng là Chống chỉ định đối với những người có tiền sử mắc các vấn đề về gan và thận.

Tác dụng phụ của Ampicillin

Các Tác dụng phụ của Ampicillin có thể được chia thành 4 loại:

1. Thường gặp: Tiêu chảy, buồn nôn và rối loạn tiêu hóa.

1. Ít gặp: Đau đầu, đau bụng và nhức mỏi cơ thể.

1. Hiếm gặp: Dị ứng da, phát ban và khó thở.

1. Không xác định được tần suất: Những tác dụng phụ này chưa được chứng minh rõ ràng và cần thêm nghiên cứu để đánh giá.

Lưu ý khi dùng kháng sinh Ampicillin

1. Lưu ý chung: Trước khi sử dụng ampicillin, bạn nên thông báo cho bác sĩ về tình trạng sức khỏe hiện tại của mình, bao gồm cả các bệnh lý và thuốc đang dùng. Nếu bạn có tiền sử dị ứng với penicillin hoặc các loại thuốc khác, hãy thông báo cho bác sĩ.

1. Lưu ý phụ nữ cho con bú: Ampicillin có thể được sử dụng an toàn trong thời kỳ cho con bú, nhưng bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc. Các thành phần của ampicillin có thể được bài tiết qua sữa mẹ và ảnh hưởng đến sức khỏe của em bé.

1. Phụ nữ có thai: Ampicillin có thể được sử dụng trong thời kỳ mang thai nếu công dụng dược lý được coi là có lợi hơn nguy cơ tiềm ẩn cho thai kỳ. Tuy nhiên, bạn nên thảo luận kỹ với bác sĩ trước khi sử dụng ampicillin trong thời kỳ mang thai. Việc sử dụng ampicillin không nên tự ý thực hiện mà phải theo sự hướng dẫn của chuyên gia y tế.

1. Người lái xe, vận hành máy móc: Ampicillin thường không gây ảnh hưởng đến khả năng lái xe hoặc vận hành máy móc. Tuy nhiên, nếu bạn cảm thấy mệt mỏi, buồn nôn hoặc có bất kỳ tác dụng phụ nào có thể ảnh hưởng đến khả năng tập trung, hãy tránh lái xe hoặc vận hành máy móc cho đến khi cảm thấy khỏe mạnh trở lại.

Quá Liều & Cách xử lý

Nếu bạn hoặc ai đó đã uống quá liều ampicillin, dẫn đến các triệu chứng như buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy hoặc mất điều kiện, hãy liên hệ ngay với dịch vụ cấp cứu hoặc bác sĩ để được tư vấn và xử lý kịp thời. Đừng tự ý xử lý quá liều mà không tham khảo ý kiến chuyên gia y tế.

Trong trường hợp bạn quên một liều ampicillin, hãy uống ngay khi nhớ và tiếp tục uống như thông thường. Tuy nhiên, nếu gần đến giờ uống liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và không tăng liều để bù. Luôn luôn nhớ rằng việc tuân thủ đúng liều dùng là rất quan trọng để đạt hiệu quả điều trị tốt nhất.

Trích nguồn tham khảo

1. Ampicillin." LiverTox: Clinical and Research Information on Drug-Induced Liver Injury, National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases, 2012.
2. Rossi, S, ed. "Ampicillin." Australian Medicines Handbook, Adelaide, Australia, 2021.

Kết luận

Tổng hợp lại, ampicillin là một loại kháng sinh phổ biến được sử dụng để điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra. Với liều dùng phù hợp và theo dõi của bác sĩ, thuốc này có thể mang lại hiệu quả trong việc điều trị nhiềm trùng.

Tuy nhiên, việc sử dụng ampicillin cần được thực hiện theo chỉ định của bác sĩ, tuân thủ đúng liều dùng và không sử dụng quá liều để tránh những tác dụng phụ không mong muốn.

Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào sau khi sử dụng thuốc, hãy ngừng sử dụng và tham khảo ý kiến từ chuyên gia y tế.