Kháng sinh Amoxicillin: Công dụng, liều dùng, tác dụng phụ, chống chỉ định và xử lý khi quá liều

Mô tả về dược chất Amoxicillin

• Tên quốc tế: Amoxicillin
• Phân loại: Thuốc kháng sinh
• Dạng bào chế và hàm lượng:
  - Amoxicillin thường được sản xuất dưới dạng dung dịch tiêm, viên nang, viên nén hoặc bột để pha hỗn dịch uống. 
  - Mỗi viên nang, viên nén chứa 500mg, 875mg, 1000mg amoxicillin.
  - Gói bột pha hỗn dịch: 250mg, 500mg / Gói.
• Công thức hóa học: C16H19N3O5S

Amoxicillin là một loại kháng sinh thuộc nhóm penicillin, được sử dụng để điều trị nhiều loại nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra.

Nó là một trong những loại thuốc kháng sinh phổ biến nhất và được bác sĩ kê đơn rộng rãi để điều trị các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp, đường tiêu hóa, da và tai mũi họng.

Amoxicillin có hiệu quả trong việc tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh bằng cách ức chế sự tổng hợp thành tế bào vi khuẩn.

Xem thêm:

• Acarbose
• Ampicillin
• Amoxicillin + Clavunalic Acid

Chỉ định của Amoxicillin

Amoxicillin được chỉ định cho việc điều trị nhiều loại nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra, bao gồm:

• Nhiễm trùng đường hô hấp trên: Viêm họng, viêm amidan, viêm tai giữa, viêm xoang.
• Nhiễm trùng đường hô hấp dưới: Viêm phế quản, viêm phổi.
• Nhiễm trùng đường tiêu hóa: Viêm lợi, áp xe răng, Viêm dạ dày ruột, nhiễm khuẩn đường tiêu hóa, bệnh lỵ.
• Nhiễm trùng da và mô mềm: Viêm da, mụn nhọt, áp-xe, Viêm nang lông.
• Nhiễm trùng đường tiết niệu: Viêm niệu đạo, viêm bàng quang, viêm bao quy đầu
• Phụ khoa: Viêm phụ khoa ở nữ và nam giới.
• Ngoài ra, cũng có thể sử dụng amoxicillin để điều trị các bệnh nhiễm trùng khác.

Liều dùng

• Liều thông thường của amoxicillin cho người lớn là 500mg -1000mg / lần. Uống 02 lần đến 03 lần mỗi ngày, tùy thuộc vào mức độ nặng của nhiễm trùng và cân nặng của bệnh nhân.
• Trẻ em sẽ có Liều dùng khác nhau tùy theo cân nặng và tuổi. Liều 40mg - 80mg/ Kg/ 24h.
  Bác sĩ/ dược sĩ sẽ chỉ định Liều dùng chính xác cho từng trường hợp cụ thể.
• Ngoài ra, cũng có thể sử dụng amoxicillin để điều trị các bệnh nhiễm trùng khác theo chỉ định của bác sĩ.

Dược Động Học

Hấp thu

Amoxicillin được hấp thu nhanh chóng và hoàn toàn trong đường tiêu hóa. Tuy nhiên, nó bị ảnh hưởng bởi việc ăn uống, do đó nên uống trước khi ăn hoặc ít nhất là một giờ sau khi ăn.

Phân bố

Sau khi hấp thu, amoxicillin phân bố rộng rãi trong cơ thể và có thể tiếp cận các bộ phận và mô tế bào khác nhau. Nó cũng có thể vượt qua hàng rào máu não và tiết vào sữa mẹ.

Chuyển hóa và thải trừ

Amoxicillin được chuyển hóa trong gan và được tiết ra dưới dạng axit penicilloic và những chất có tính kháng sinh yếu hơn. Thời gian bán hủy của amoxicillin khoảng 1-1,5 giờ và chủ yếu được thải ra thông qua thận.

Dược Lực Học

Amoxicillin hoạt động bằng cách ức chế sự tổng hợp thành tế bào vi khuẩn. Thành tế bào vi khuẩn có cấu trúc đặc biệt, giúp duy trì hình dạng và bảo vệ vi khuẩn khỏi môi trường bên ngoài.

Amoxicillin gắn kết vào các enzyme quan trọng trong quá trình tổng hợp thành tế bào của vi khuẩn, làm gián đoạn quá trình sản xuất các thành phần cần thiết cho thành tế bào. Khi không có thành tế bào, vi khuẩn trở nên dễ bị tổn thương và cuối cùng bị tiêu diệt.

Độc tính

Amoxicillin có thể gây ra một số Tác dụng phụ như buồn nôn, tiêu chảy, đau đầu, chóng mặt và mệt mỏi. Tuy nhiên, điều này thường xảy ra khi bệnh nhân đã sử dụng liều cao hoặc bị dị ứng với thuốc.

Nếu bạn có bất kỳ Tác dụng phụ nào khi sử dụng amoxicillin, hãy liên hệ với bác sĩ ngay lập tức để được tư vấn.

Tương tác thuốc

Amoxicillin có thể tương tác với một số loại thuốc khác, do đó nên thông báo cho bác sĩ về tất cả các loại thuốc đang sử dụng trước khi bắt đầu điều trị bằng amoxicillin. Các loại thuốc có thể tương tác với amoxicillin bao gồm:

• Thuốc kháng co giật như Phenobarbital hoặc Carbamazepine.
• Thuốc điều trị viêm khớp tự miễn như Methotrexate.
• Thuốc chống trầm cảm như Sertraline hoặc Fluoxetine.

Các tác dụng của amoxicillin có thể bị ảnh hưởng bởi các thuốc trung hòa acid, do đó nên tránh sử dụng cùng lúc.

Chống chỉ định

Amoxicillin không được sử dụng cho người bị dị ứng với penicillin hoặc các loại kháng sinh khác như ampicillin, oxacillin và dicloxacillin. Nếu bạn bị dị ứng với bất kỳ loại kháng sinh nào, hãy thông báo cho bác sĩ trước khi sử dụng amoxicillin.

Ngoài ra, amoxicillin cũng không được sử dụng cho người bị tiền sử bệnh gan hoặc thận nghiêm trọng, bệnh viêm ruột và bệnh máu.

Tác dụng phụ

Tác dụng phụ của amoxicillin thường không nghiêm trọng và có thể được kiểm soát bằng cách điều chỉnh Liều dùng. Các Tác dụng phụ thường gặp khi sử dụng amoxicillin bao gồm:

• Buồn nôn và tiêu chảy.
• Đau đầu và chóng mặt.
• Mệt mỏi và khó ngủ.
• Dị ứng da, mẩn đỏ hoặc ngứa.
• Nhiễm khuẩn âm đạo.

Nếu bạn gặp các Tác dụng phụ này, hãy liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và điều chỉnh Liều dùng.

Lưu ý khi dùng Amoxicillin

Lưu ý chung

Khi sử dụng amoxicillin, cần tuân thủ đúng Liều dùng và thời gian uống đề ra bởi bác sĩ. Nếu có bất kỳ triệu chứng hay cảm giác không thoải mái nào trong quá trình điều trị, hãy thông báo ngay cho bác sĩ.

Ngoài ra, cũng rất quan trọng để bảo quản amoxicillin ở nơi khô ráo, thoáng mát và tránh ánh sáng trực tiếp.

Lưu ý đối với phụ nữ cho con bú

Amoxicillin có thể tiết vào sữa mẹ và không nên sử dụng cho phụ nữ đang cho con bú nếu không có sự chỉ định của bác sĩ. Nếu bạn đang sử dụng amoxicillin khi cho con bú, hãy theo dõi các Tác dụng phụ có thể xảy ra cho trẻ và cần thận trọng khi sử dụng thuốc này.

Lưu ý đối với phụ nữ có thai

Amoxicillin không ảnh hưởng đến thai nhi và được sử dụng an toàn trong suốt giai đoạn mang thai. Tuy nhiên, nếu bạn đang mang thai hoặc có kế hoạch mang thai trong thời gian điều trị, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn cụ thể.

Lưu ý đối với người lái xe và vận hành máy móc

Amoxicillin có thể gây buồn ngủ và chóng mặt, do đó cần cẩn trọng khi tham gia giao thông hoặc vận hành máy móc nặng.

Quá Liều & Cách xử lý

Nếu uống quá liều amoxicillin, có thể gặp các triệu chứng như buồn nôn, tiêu chảy, đau đầu, chóng mặt và mệt mỏi. Trong trường hợp này, hãy liên hệ với bác sĩ ngay lập tức để được điều trị và xử lý ckịp thời.

Nếu quên uống một liều amoxicillin, hãy uống ngay khi nhớ và tiếp tục liều kế tiếp theo lịch hẹn đã được chỉ định. Không nên uống liều gấp đôi để bù cho liều đã bỏ quên.

Trích nguồn tham khảo

1. "Amoxicillin." LiverTox: Clinical and Research Information on Drug-Induced Liver Injury [Internet]. National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases; 2012. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK547892/
2. "Amoxicillin." MedlinePlus [Internet]. U.S. National Library of Medicine. Available from: https://medlineplus.gov/druginfo/meds/a685001.html

Kết luận

Trên đây là một số thông tin cơ bản về kháng sinh Amoxicillin, từ công dụng, Liều dùng, Tác dụng phụ, Chống chỉ định cho đến cách xử lý khi quá liều.

Để sử dụng thuốc một cách an toàn và hiệu quả, luôn tốt nhất khi tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi bắt đầu điều trị.

Hãy tuân thủ đúng hướng dẫn và không tự ý thay đổi liều lượng hoặc thời gian sử dụng thuốc. Chúc bạn sức khỏe!