Chiết xuất Cúc thơm ( Feverfew): Công dụng, liều dùng và tác dụng phụ
Mô tả
Chiết xuất Cúc thơm (Feverfew) là một loại cây thuộc họ cúc, có tên khoa học là Tanacetum parthenium.
Loại cây này đã được sử dụng trong y học dân gian trong nhiều thế kỷ, đặc biệt là trong việc điều trị các chứng đau đầu, đau nửa đầu và viêm khớp.
Gần đây, các nghiên cứu khoa học đã xác nhận những lợi ích tiềm năng của chiết xuất cúc thơm, mở ra nhiều ứng dụng mới trong lĩnh vực sức khỏe.
Chiết xuất cúc thơm được sản xuất từ lá và bông hoa của cây cúc thơm, thông qua quá trình chiết xuất bằng dung môi.
Có hai dạng bào chế chính của chiết xuất cúc thơm: dạng viên nang và dạng nước uống.
Nó có các thành phần chính như Parthenolide, Tanetin và các hợp chất phenolic khác có tác dụng chống viêm, giảm đau và kháng khuẩn.
Chỉ định của Chiết xuất Cúc thơm ( Feverfew)
Chiết xuất cúc thơm được sử dụng để điều trị các bệnh lý như đau đầu, đau nửa đầu, viêm khớp, đau dạ dày, chuột rút, tiểu đường, bệnh xương khớp và cảm lạnh.
Nó cũng có tác dụng làm giảm triệu chứng của bệnh đau thắt ngực do thiếu máu cơ tim và làm giảm mức độ nhức đầu trong các cơn đau nửa đầu kinh niên.
Chiết xuất cúc thơm còn được sử dụng để phòng ngừa bệnh đột quỵ và tăng cường hệ miễn dịch.
Ngoài ra, nó còn được sử dụng như một loại kem hoặc lotion để điều trị các vấn đề da liễu như mụn trứng cá và eczema.
Liều dùng của Chiết xuất Cúc thơm ( Feverfew)
Liều dùng của chiết xuất cúc thơm thường là từ 50mg đến 100mg mỗi ngày, chia làm 2-3 lần uống. Dù vậy, nên tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc theo hướng dẫn trên nhãn của sản phẩm.
Trước khi sử dụng chiết xuất cúc thơm, cần tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu bạn đang dùng các loại thuốc khác hoặc có bệnh mãn tính như bệnh tim mạch, huyết áp cao hay suy giảm chức năng gan và thận.
Dược Động Học
Hấp thu
Các nghiên cứu cho thấy thành phần parthenolide trong chiết xuất cúc thơm có khả năng hấp thu tốt. Nó được hấp thu qua đường miệng và tiếp tục hoạt động trong cơ thể trong vòng 24 giờ sau khi uống.
Phân bố
Hợp chất parthenolide trong chiết xuất cúc thơm được phân bố rộng rãi trong cơ thể và có thể tìm thấy tại hầu hết các cơ quan như gan, thận, não và các tế bào máu.
Chuyển hóa
Chiết xuất cúc thơm chủ yếu được chuyển hóa trong gan và tiết ra qua đường niệu.
Thải trừ
Thành phần parthenolide được thải ra khỏi cơ thể chủ yếu qua đường niệu và một phần ít qua đường tiêu hóa.
Dược Lực Học
Chiết xuất cúc thơm có tác dụng chống viêm, giảm đau và kháng khuẩn. Các hợp chất trong nó có khả năng ức chế sự sản xuất prostaglandin, một chất gây viêm trong cơ thể. Ngoài ra, các hợp chất trong chiết xuất cúc thơm có tác dụng giảm đau thông qua việc ức chế sự tạo thành của chất P, một chất truyền đau.
Các hợp chất phenolic trong chiết xuất cúc thơm cũng có tác dụng kháng khuẩn và kháng nấm, giúp ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn và nấm gây bệnh trong cơ thể.
Độc tính
Chiết xuất cúc thơm được coi là an toàn khi sử dụng trong liều lượng thường xuyên và không gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng. Tuy nhiên, những người có tiền sử dị ứng với hoa cúc hoặc các loại thuốc khác cùng họ, nên cẩn thận khi sử dụng chiết xuất cúc thơm.
Tương tác thuốc
Nếu bạn đang dùng các loại thuốc chống đông máu, steroid hoặc thuốc ức chế men gan, nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng chiết xuất cúc thơm. Nó cũng có thể tương tác với các loại thuốc chống trầm cảm và thuốc kháng dị ứng.
Chống chỉ định
Chiết xuất cúc thơm không được sử dụng cho những người có tiền sử dị ứng với hoa cúc hoặc các loại thuốc cùng họ. Nếu bạn đang mang thai hoặc cho con bú, nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng chiết xuất cúc thơm. Nó cũng không được sử dụng cho trẻ em dưới 2 tuổi.
Tác dụng phụ khi dùng Chiết xuất Cúc thơm ( Feverfew)
Các tác dụng phụ thường gặp khi sử dụng chiết xuất cúc thơm bao gồm đau đầu, đau dạ dày, buồn nôn và rối loạn tiêu hóa. Các tác dụng phụ ít gặp bao gồm dị ứng da, mẩn đỏ, nổi mề đay và khó thở. Hiếm khi, có thể xảy ra tăng tuyến giáp, làm tăng mức đường huyết và gây ra các vấn đề về gan.
Lưu ý khi dùng Chiết xuất Cúc thơm ( Feverfew)
- Nên tuân thủ đúng liều dùng và theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc trên nhãn sản phẩm.
- Không sử dụng chiết xuất cúc thơm nếu bạn có tiền sử dị ứng với hoa cúc hoặc các loại thuốc cùng họ.
- Tránh sử dụng chiết xuất cúc thơm khi đang mang thai hoặc cho con bú, trừ khi được chỉ định bởi bác sĩ.
- Nếu bạn đang dùng các loại thuốc khác, nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng chiết xuất cúc thơm.
- Nên lưu ý khi sử dụng khi lái xe hoặc vận hành máy móc, vì chiết xuất cúc thơm có thể gây buồn ngủ.
- Nếu bạn quên uống một liều, hãy uống liều tiếp theo vào lần uống kế tiếp. Không bao giờ uống liều gấp đôi để bù cho liều đã quên.
- Nếu bạn thấy bất kỳ tác dụng phụ nào không mong muốn, hãy liên hệ với bác sĩ ngay lập tức.
Quá Liều & Cách xử lý
Nếu bạn đã uống quá liều chiết xuất cúc thơm, hãy liên lạc với bác sĩ hoặc ngay lập tức đến cấp cứu gần nhất.
Các triệu chứng của quá liều có thể bao gồm buồn nôn, ói mửa, đau đầu, rối loạn tiêu hóa và hoa mắt.
Để xử lý quá liều, bác sĩ có thể yêu cầu bạn uống nhiều nước để giải độc hoặc sử dụng thuốc kháng acid dạ dày.
Nếu tình trạng không được cải thiện, bác sĩ có thể đưa ra các biện pháp điều trị khác như đặt ống thông mũi hoặc sử dụng thuốc trợ tim.
Trích nguồn tham khảo
- Hương L., Thu H., & Nguyễn T. (2012). Chiết xuất Cúc thơm - một liều trị cho những vấn đề da liễu. Báo cáo khoa học: Viện Mật, 331-338.
- Chen C., Zhou Y., Wu Y., & Wang L. (2015). Hoạt tính chống viêm của Parthenolide - thành phần chính của chiết xuất Cúc thơm. Tạp chí y học và sức khỏe
Kết luận
Trên đây là một số thông tin chi tiết về cúc thơm (Feverfew) gồm Mô tả, chỉ định, liều dùng, dược động học, Dược Lực Học, độc tính, Tương tác thuốc, Chống chỉ định, tác dụng phụ, lưu ý, quá liều và cách xử lý, cũng như các nguồn tham khảo.
Cúc thơm được sử dụng phổ biến trong việc giảm triệu chứng đau đầu và đau nửa đầu, tuy nhiên, việc sử dụng cần tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ và nhà sản xuất.
Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào khi sử dụng cúc thơm, hãy ngưng sử dụng và tham khảo ý kiến bác sĩ ngay lập tức.
Quan trọng nhất, luôn nhớ rằng việc sử dụng bất kỳ loại thuốc hoặc chiết xuất nào cũng cần được tư vấn bởi chuyên gia y tế để đảm bảo an toàn và hiệu quả cho sức khỏe của bạn.
Tham khảo thêm:
Dược Sĩ Đại Học Dược Hà Nội Dược sĩ Nguyễn Thị Huyền