Budesonide: Công dụng, liều dùng, tác dụng phụ, chống chỉ định

Mô tả về dược chất Budesonide

Budesonide là một loại thuốc corticosteroid được sử dụng để điều trị các bệnh về đường hô hấp, bao gồm hen suyễn, viêm mũi dị ứng, viêm phế quản mãn tính.

Thuốc có thể được bào chế dưới nhiều dạng, bao gồm thuốc hít, thuốc uống, thuốc xịt mũi . Với cơ chế hoạt động hiệu quả và an toàn, Budesonide đã trở thành một trong những lựa chọn hàng đầu của các bác sĩ trong điều trị các bệnh về đường hô hấp.

Tên quốc tế: Budesonide

Phân loại: Thuốc corticosteroid

Dạng bào chế và hàm lượng: Budesonide có thể được bào chế dưới dạng thuốc hít, thuốc uống, thuốc xịt mũi và thuốc nhỏ mắt với hàm lượng từ 0.25mg đến 3mg.

Công thức hóa học: C₂₅H₃₄O₆

Chỉ định của Budesonide

Budesonide được sử dụng để điều trị nhiều bệnh về đường hô hấp, bao gồm:

• Hen suyễn: Budesonide giúp giảm viêm và mở rộng đường thở, giúp giảm các triệu chứng hen suyễn như thở khò khè, khó thở và ho.
• Viêm mũi dị ứng: Thuốc giúp giảm ngạt mũi, hắt hơi và chảy nước mũi do dị ứng.
• Viêm phế quản mãn tính: Budesonide giúp giảm viêm và cải thiện chức năng phổi ở bệnh nhân viêm phế quản mãn tính

Liều dùng

Liều dùng của Budesonide sẽ được tùy chỉnh theo từng trường hợp cụ thể và theo chỉ định của bác sĩ.

Thông thường, liều khuyến cáo cho người lớn là 1-2 hít hoặc 1-2 viên thuốc uống mỗi ngày. Đối với trẻ em, Liều dùng sẽ được tính toán theo cân nặng và lứa tuổi.

Để đạt hiệu quả tốt nhất, Budesonide thường được sử dụng trong thời gian dài, không nên dừng thuốc đột ngột mà phải tuân thủ đúng liều và chỉ định của bác sĩ.

Dược động học

Hấp thu

Budesonide được hấp thu nhanh chóng khi sử dụng dưới dạng thuốc uống hoặc hít, và có tác dụng nhanh chóng trong 8-12 giờ sau khi sử dụng.

Tuy nhiên, khi sử dụng dưới dạng thuốc xịt mũi, thuốc có thể hấp thu thấp hơn do bị rửa trôi bởi nước mũi.

Phân bố

Budesonide được phân bố rộng rãi trong cơ thể, tuy nhiên, nó thường tập trung tại vùng bị viêm trong đường hô hấp.

Chuyển hóa

Thuốc được chuyển hóa tại gan và có thể đi vào tuỷ thượng thận và bệnh nhân suy thận.

Thải trừ

Budesonide được thải trừ qua đường tiểu và phân.

Dược lực học

Budesonide có tác dụng chống viêm, chống dị ứng bằng cách ức chế việc giải phóng các chất gây viêm, chẳng hạn như histamine và leukotrien, từ các tế bào miễn dịch.

Điều này giúp giảm các triệu chứng viêm và dị ứng như : tăng tiết và co thắt phế quản gây khó thở , khò khè , ho đờm, sổ mũi , ngạt mũi ...  

Ngoài ra, Budesonide còn có tác dụng làm giảm mật độ các tế bào miễn dịch trong vùng bị viêm, từ đó giảm nguy cơ tái phát các bệnh về đường hô hấp.

Độc tính

Budesonide được coi là một loại thuốc an toàn khi sử dụng theo chỉ định của bác sĩ.

Tuy nhiên, như các loại thuốc corticosteroid khác, Budesonide cũng có thể gây tác dụng phụ nếu sử dụng quá liều hoặc dùng trong thời gian dài.

Tương tác thuốc

Việc sử dụng Budesonide cùng với các thuốc khác có thể gây ra Tương tác thuốc không mong muốn. Vì vậy, nên thông báo cho bác sĩ về tất cả các thuốc đang sử dụng trước khi bắt đầu điều trị. Một số loại thuốc có thể tương tác với Budesonide bao gồm:

• Thuốc chống co giật như phenytoin, carbamazepine.
• Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) như aspirin, ibuprofen.
• Thuốc kháng histamine như cimetidine.
• Thuốc chống mãn tính (antidepressants).
• Thuốc chống nhiễm khuẩn như rifampicin.
• Thuốc kiểm soát huyết áp như beta-blocker.

Ngoài ra, việc sử dụng Budesonide cùng với các thuốc ức chế men CYP3A4 (enzyme có nhiệm vụ chuyển hóa thuốc) như erythromycin hoặc ketoconazole cũng có thể tăng nồng độ của thuốc trong cơ thể, từ đó làm tăng nguy cơ tác dụng phụ.

Chống chỉ định

Budesonide được xem là một loại thuốc an toàn và không có nhiều Chống chỉ định. Tuy nhiên, những trường hợp sau đây nên hạn chế sử dụng hoặc không nên sử dụng thuốc này:

• Quá mẫn với bất kỳ thành phần nào của thuốc.
• Bệnh nhân đang trong giai đoạn cấp tính của hen suyễn hoặc viêm phế quản mãn tính.
• Phụ nữ có thai và cho con bú (nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng).
• Người bị nhiễm nấm, vi trùng hoặc virus ở vùng đường hô hấp.

Tác dụng phụ khi dùng Budesonide

Như đã đề cập ở trên, việc sử dụng Budesonide theo đúng chỉ định của bác sĩ rất an toàn. Tuy nhiên, như các loại thuốc corticosteroid khác, thuốc cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ như:

Tác dụng phụ thường gặp:

• Đau đầu.
• Không cảm giác được vị là có mùi và khó ngửi.
• Ho, đau họng, viêm mũi.
• Viêm miệng, xuất huyết nướu.
• Sốt, đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy.
• Chứng rối loạn tiêu hóa.
• Sốt rét.
• Mất ngủ.
• Tăng cân, mất cân bằng nước và muối trong cơ thể.

Tác dụng phụ ít gặp:

• Rối loạn giấc ngủ.
• Hội chứng Cushing (một tình trạng do nồng độ corticosteroid trong cơ thể cao).
• Xơ mạch máu, huyết khối vành, suy tim.
• Giảm khả năng miễn dịch, dẫn đến nguy cơ nhiễm trùng cao hơn.
• Tăng huyết áp.
• Mất mùi.
• Liệt khuỷu tay và chân, mất cảm giác.
• Chứng co giật.
• Thiếu hụt canxi trong xương.

Tác dụng phụ hiếm gặp:

• Phản ứng dị ứng nghiêm trọng như phù quincke, sốc phản vệ hoặc phản ứng quá mức.
• Dị ứng da, mề đay.
• Tăng cholesterol trong máu.
• Suy gan và suy thận.
• Trầm cảm.
• Hội chứng Stevens-Johnson (một bệnh lý da liên quan đến sự viêm và tổn thương của các niêm mạc và da).
• Loét dạ dày và tá tràng.

Quá Liều & Cách Xử Lý

Triệu chứng quá liều:

Triệu chứng quá liều Budesonide có thể bao gồm:

• Đau đầu.
• Chóng mặt, hoa mắt.
• Đau họng.
• Nhức đầu.
• Mệt mỏi.
• Rối loạn tiêu hóa như buồn nôn, nôn mửa.

Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào của quá liều thuốc, người sử dụng cần liên hệ ngay với bác sĩ hoặc đến cơ sở y tế gần nhất để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Cách xử lý quá liều:

Trong trường hợp đã xảy ra quá liều Budesonide, các biện pháp xử lý cần được thực hiện như sau:

1. Ngừng sử dụng thuốc ngay lập tức.
2. Gọi điện cho bác sĩ hoặc trung tâm cấp cứu để được hướng dẫn cụ thể.
3. Nếu triệu chứng nghiêm trọng, đưa người bị quá liều đến bệnh viện gần nhất để kiểm tra và điều trị kịp thời.

Quá liều Budesonide có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, do đó việc xử lý kịp thời là rất quan trọng để tránh các biến chứng.

Quên liều & Xử lý:

Trường hợp người sử dụng Budesonide quên một liều uống hoặc một liều xịt, người đó nên thực hiện các biện pháp sau:

• Nếu quên một liều, người cần lấy liều theo chỉ định ngay khi nhớ nhưng không nên uống liều kép.
• Trong trường hợp gần đến liều tiếp theo, người sử dụng nên bỏ qua liều đã quên và tiếp tục theo đúng liều lượng hàng ngày.
• Không bao giờ tăng liều lượng mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ.

Việc tuân thủ đúng liều lượng và lịch trình sử dụng thuốc sẽ giúp tối ưu hóa hiệu quả điều trị và giảm nguy cơ tái phát bệnh.

Lưu ý khi dùng Budesonide

Lưu ý chung:

• Tránh tự ý sử dụng Budesonide mà không có chỉ định của bác sĩ.
• Tham khảÝ Budesonide là một loại thuốc corticoid có tác dụng giảm viêm và được sử dụng phổ biến trong điều trị các bệnh về đường hô hấp như hen suyễn, viêm phế quản, viêm mũi dị ứng. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về cách sử dụng Budesonide, bao gồm công dụng, Liều dùng, tác dụng phụ, Chống chỉ định và cách xử lý khi quá liều.

Kết luận

Tổng hợp lại, Budesonide là một loại corticoid được sử dụng rộng rãi trong điều trị các bệnh liên quan đến đường hô hấp như viêm phế quản mãn tính, hen suyễn.

Việc sử dụng thuốc cần tuân thủ đúng liều và chỉ định của bác sĩ để đạt hiệu quả tốt nhất và tránh tác dụng phụ không mong muốn.

Ngoài ra, cần lưu ý các chỉ định sử dụng, cân nhắc trước khi sử dụng đối với phụ nữ mang thai, cho con bú, người lái xe và vận hành máy móc.

Trong trường hợp quá liều hoặc quên liều, cần thực hiện biện pháp xử lý kịp thời và không tự ý điều chỉnh liều lượng. Hi vọng thông tin trên sẽ giúp ích cho việc sử dụng Budesonide một cách an toàn và hiệu quả.

Tham khảo thêm:

• Cao Đinh Lăng
• Cao Diệp Hạ Châu
• Cao Cardus marianus