Cao Cardus marianus: Tất cả những điều bạn cần biết về loại thuốc này
Cao Cardus marianus là một sản phẩm được chiết xuất từ cây kế sữa (Silybum marianum), một loại cây thuộc họ Cúc (Asteraceae).
Nó đã được sử dụng trong y học dân gian trong nhiều thế kỷ để điều trị các vấn đề về gan, mật và tiêu hóa.
Ngày nay, cao Cardus marianus được bán rộng rãi dưới dạng viên nang, viên nén, dịch chiết và các dạng khác.
Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về cao Cardus marianus, bao gồm công dụng, liều lượng, tác dụng phụ, tương tác thuốc và các thông tin cần lưu ý khác.
1- Mô tả về dược chất Cao Cardus marianus
1.1 Tên quốc tế
Tên khoa học: Silybum marianum (L.) Gaertn.
Tên thông thường: Kế sữa, Milk thistle, Marian thistle, Holy thistle
1.2 Phân loại
Cao Cardus marianum là một sản phẩm được chiết xuất từ cây kế sữa, thuộc họ Cúc (Asteraceae). Cây kế sữa là một loại cây thân thảo hai năm, có nguồn gốc từ khu vực Địa Trung Hải.
1.3 Dạng bào chế và hàm lượng
Cao Cardus marianum có nhiều dạng bào chế khác nhau, bao gồm:
- Viên nang: Hàm lượng silymarin thường từ 140mg đến 200mg mỗi viên.
- Viên nén: Hàm lượng silymarin thường từ 140mg đến 200mg mỗi viên.
- Dịch chiết: Có thể chứa nhiều hàm lượng silymarin khác nhau tùy theo sản phẩm.
- Cao lỏng: Có thể chứa nhiều hàm lượng silymarin khác nhau tùy theo sản phẩm.
1.4 Công thức hóa học
Thành phần chính của cao Cardus marianus là silymarin, một hỗn hợp flavonoid gồm 3 hợp chất chính: silybin, silydianin và silychristin.
Công thức hóa học của silybin: C25H22O10
Công thức hóa học của silydianin: C25H22O10
Công thức hóa học của silychristin: C25H22O10
2- Chỉ định
Cao Cardus marianus được sử dụng để điều trị một số bệnh lý, bao gồm:
2.1 Bệnh gan
- Viêm gan: Cao Cardus marianus có thể giúp bảo vệ gan khỏi bị tổn thương do các tác nhân độc hại như virus viêm gan, rượu, thuốc men.
- Xơ gan: Cao Cardus marianus có thể giúp cải thiện chức năng gan, ngăn chặn sự tiến triển của xơ gan.
- Suy gan: Cao Cardus marianus có thể giúp giảm các triệu chứng của suy gan, như vàng da, phù nề.
2.2 Bệnh về mật
- Viêm túi mật: Cao Cardus marianus có thể giúp giảm viêm túi mật.
- Sỏi mật: Cao Cardus marianus có thể giúp ngăn ngừa sự hình thành sỏi mật.
2.3 Các vấn đề tiêu hóa khác
- Tiêu chảy: Cao Cardus marianus có thể giúp giảm tiêu chảy.
- Rối loạn tiêu hóa: Cao Cardus marianus có thể giúp cải thiện tình trạng tiêu hóa, giảm đầy hơi, khó tiêu.
3- Liều dùng
Liều dùng cao Cardus marianus phụ thuộc vào tình trạng bệnh, dạng bào chế và độ tuổi của bệnh nhân.
3.1 Liều dùng thông thường
- Viêm gan: 140-200mg silymarin/ lần, 2-3 lần mỗi ngày.
- Xơ gan: 140-200mg silymarin/ lần, 2-3 lần mỗi ngày.
- Suy gan: 140-200mg silymarin/ lần, 2-3 lần mỗi ngày.
- Viêm túi mật: 140-200mg silymarin/ lần, 2-3 lần mỗi ngày.
- Sỏi mật: 140-200mg silymarin/ lần, 2-3 lần mỗi ngày.
3.2 Liều dùng tối đa
Liều dùng tối đa của cao Cardus marianus không được vượt quá 1000mg silymarin mỗi ngày.
3.3 Liều dùng cho trẻ em
Không có nghiên cứu đủ để xác định liều dùng cao Cardus marianus an toàn cho trẻ em.
4- Dược động học
4.1 Hấp thu
Silymarin được hấp thu kém khi uống. Tuy nhiên, hấp thu có thể cải thiện khi kết hợp với các chất béo hoặc thức ăn.
4.2 Phân bố
Silymarin được phân bố vào nhiều mô của cơ thể, bao gồm gan, thận, cơ, não.
4.3 Chuyển hóa
Silymarin được chuyển hóa trong gan thành các chất chuyển hóa, sau đó được đào thải qua nước tiểu và mật.
4.4 Thải trừ
Silymarin được đào thải khỏi cơ thể chủ yếu qua nước tiểu và mật. Thời gian bán thải của silymarin là 6-8 giờ.
5- Dược lực học
5.1 Cơ chế tác dụng
Silymarin có tác dụng bảo vệ gan thông qua các cơ chế chính sau:
- Chống oxy hóa: Silymarin là một chất chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ tế bào gan khỏi bị tổn thương do các gốc tự do.
- Ngăn chặn sự chết tế bào: Silymarin tác động lên Cytocrom P450 giúp ổn định màng tế bào gan, ngăn chặn sự chết tế bào do các tác nhân độc hại.
- Kích thích tái tạo tế bào gan: Silymarin kích thích sự sản sinh các tế bào gan mới, thay thế những tế bào bị tổn thương.
- Ngăn chặn sự viêm: Silymarin có tác dụng chống viêm, giúp giảm viêm gan và viêm túi mật.
- Ngăn chặn sự hình thành sỏi mật: Silymarin giúp điều chỉnh lượng cholesterol trong mật, ngăn chặn sự hình thành sỏi mật.
6- Độc tính
Cao Cardus marianus thường được coi là an toàn khi được sử dụng theo liều lượng khuyến cáo. Tuy nhiên, có thể gây ra một số tác dụng phụ nhẹ.
6.1 Tác dụng phụ thường gặp
- Tiêu chảy: Là tác dụng phụ phổ biến nhất của cao Cardus marianus.
- Buồn nôn: Cao Cardus marianus có thể gây buồn nôn ở một số người.
- Đau bụng: Cao Cardus marianus có thể gây đau bụng nhẹ.
6.2 Tác dụng phụ ít gặp
- Phát ban: Cao Cardus marianus có thể gây phát ban da ở một số người.
- Ngứa: Cao Cardus marianus có thể gây ngứa da ở một số người.
- Mệt mỏi: Cao Cardus marianus có thể gây mệt mỏi ở một số người.
6.3 Tác dụng phụ hiếm gặp
- Suy gan: Có trường hợp sử dụng cao Cardus marianus trong thời gian dài và liều lượng cao gây suy gan.
7- Tương tác thuốc
Cao Cardus marianus có thể tương tác với một số thuốc khác, làm ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị hoặc tăng nguy cơ tác dụng phụ.
7.1 Tương tác với thuốc điều trị ung thư
Cao Cardus marianus có thể làm giảm hiệu quả của một số thuốc điều trị ung thư, chẳng hạn như cisplatin, doxorubicin, cyclophosphamide.
7.2 Tương tác với thuốc chống đông máu
Cao Cardus marianus có thể làm tăng tác dụng của thuốc chống đông máu, tăng nguy cơ chảy máu.
7.3 Tương tác với thuốc điều trị cholesterol cao
Cao Cardus marianus có thể làm tăng tác dụng của thuốc điều trị cholesterol cao, tăng nguy cơ tác dụng phụ.
8- Chống chỉ định
Cao Cardus marianus không được sử dụng cho những đối tượng sau đây:
8.1 Phụ nữ mang thai
Không có đủ bằng chứng để chứng minh cao Cardus marianus an toàn cho phụ nữ mang thai.
8.2 Phụ nữ cho con bú
Không có đủ bằng chứng để chứng minh cao Cardus marianus an toàn cho phụ nữ cho con bú.
8.3 Người bị dị ứng với cây kế sữa
8.4 Người bị bệnh gan nặng
8.5 Người bị bệnh thận nặng
9- Tác dụng phụ
9.1 Tác dụng phụ thường gặp
- Tiêu chảy: Là tác dụng phụ phổ biến nhất của cao Cardus marianus.
- Buồn nôn: Cao Cardus marianus có thể gây buồn nôn ở một số người.
- Đau bụng: Cao Cardus marianus có thể gây đau bụng nhẹ.
9.2 Tác dụng phụ ít gặp
- Phát ban: Cao Cardus marianus có thể gây phát ban da ở một số người.
- Ngứa: Cao Cardus marianus có thể gây ngứa da ở một số người.
- Mệt mỏi: Cao Cardus marianus có thể gây mệt mỏi ở một số người.
9.3 Tác dụng phụ hiếm gặp
- Suy gan: Có trường hợp sử dụng cao Cardus marianus trong thời gian dài và liều lượng cao gây suy gan.
9.4 Không xác định được tần suất
- Rối loạn kinh nguyệt: Cao Cardus marianus có thể gây rối loạn kinh nguyệt ở một số phụ nữ.
- Giảm ham muốn tình dục: Cao Cardus marianus có thể gây giảm ham muốn tình dục ở một số người.
10- Lưu ý
10.1 Lưu ý chung
- Luôn sử dụng cao Cardus marianus theo chỉ định của bác sĩ hoặc dược sĩ.
- Không tự ý tăng liều hoặc thời gian sử dụng cao Cardus marianus.
- Nên thông báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ về tất cả các loại thuốc bạn đang sử dụng, bao gồm cả thuốc kê toa, thuốc không kê toa, thảo dược và thực phẩm chức năng.
- Nếu bạn có bất kỳ tác dụng phụ nào khi sử dụng cao Cardus marianus, hãy thông báo cho bác sĩ hoặc dược sĩ ngay lập tức.
10.2 Lưu ý phụ nữ cho con bú
Không nên sử dụng cao Cardus marianus khi cho con bú.
10.3 Phụ nữ có thai
Không nên sử dụng cao Cardus marianus khi mang thai.
10.4 Người lái xe, vận hành máy móc
Cao Cardus marianus có thể gây buồn ngủ hoặc chóng mặt, do đó nên thận trọng khi lái xe hoặc vận hành máy móc.
11- Quá liều & Cách xử lý
11.1 Triệu chứng quá liều
Các triệu chứng quá liều cao Cardus marianus thường là nhẹ và bao gồm buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, đau bụng. Trong trường hợp nghiêm trọng, quá liều cao Cardus marianus có thể dẫn đến suy gan.
11.2 Cách xử lý quá liều
Nếu bạn nghi ngờ quá liều cao Cardus marianus, hãy gọi ngay cho trung tâm cấp cứu 115 hoặc đến bệnh viện gần nhất để được hỗ trợ y tế.
11.3 Quên liều & xử lý
Nếu bạn quên một liều cao Cardus marianus, hãy uống liều đó ngay khi nhớ ra. Tuy nhiên, nếu gần đến giờ uống liều tiếp theo, hãy bỏ qua liều đã quên và uống liều tiếp theo theo lịch trình bình thường. Không nên uống gấp đôi liều để bù liều đã quên.
12- Trích nguồn tham khảo
Kết luận
Cao Cardus marianus là một sản phẩm tự nhiên có tiềm năng bảo vệ gan và hỗ trợ sức khỏe tiêu hóa. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hiệu quả, bạn nên sử dụng cao Cardus marianus theo chỉ định của bác sĩ hoặc dược sĩ.
Ngoài ra, cần lưu ý những vấn đề liên quan đến tương tác thuốc, chống chỉ định và tác dụng phụ của cao Cardus marianus.
Tham khảo thêm:
Thạc sĩ, Dược Sĩ Đại Học Dược Hà Nội Dược Sĩ Tống Đức