1. /

5 Dấu hiệu tiểu đường thai kỳ nhanh và chính xác nhất từ dược sĩ đại học tư vấn

Ngày 20/08/2025

Trong hành trình mang thai, việc theo dõi sức khỏe của mẹ bầu đóng vai trò vô cùng quan trọng.

Một trong những vấn đề cần chú ý là dấu hiệu tiểu đường thai kỳ, bởi nó có thể ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của thai nhi cũng như sức khỏe của chính người mẹ.

Nhận biết sớm các dấu hiệu này giúp có những biện pháp xử lý kịp thời, giảm thiểu rủi ro và đảm bảo hành trình mang thai diễn ra suôn sẻ nhất.

Khái Quát Về Tiểu Đường Thai Kỳ

Định nghĩa tiểu đường thai kỳ

Tiểu đường thai kỳ là một dạng của bệnh tiểu đường xuất hiện đặc biệt trong thai kỳ, thường bắt đầu hoặc được chẩn đoán lần đầu tiên trong giai đoạn này.

Đặc điểm nổi bật của tình trạng này là nồng độ đường trong máu cao hơn mức bình thường mà không phải do bệnh tiểu đường trước đó.

Theo nghiên cứu, khoảng 3-10% bà bầu gặp phải tình trạng này, tùy thuộc vào yếu tố di truyền và môi trường sống.

Trong thời gian mang thai, hormone từ nhau thai có thể làm giảm khả năng sử dụng insulin của mẹ, dẫn đến lượng đường trong máu tăng cao.

Khi không được kiểm soát, tiểu đường thai kỳ có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi, chính vì thế việc nhận biết sớm các dấu hiệu và thực hiện xét nghiệm kịp thời là điều vô cùng cần thiết.

Nguyên nhân gây ra tiểu đường thai kỳ

Nguyên nhân chính của tiểu đường thai kỳ liên quan đến sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể người mẹ trong thai kỳ.

Những hormone từ nhau thai như estrogen, progesterone, và các chất khác có thể làm giảm khả năng sản xuất hoặc sử dụng insulin hiệu quả, gây ra tình trạng tăng đường huyết.

 

Nguyên nhân gây ra tiểu đường thai kỳ

Ngoài ra, các yếu tố như di truyền, thừa cân hoặc béo phì, lối sống ít vận động, và chế độ ăn uống không hợp lý đều góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Các yếu tố nguy cơ này đặc biệt phổ biến ở phụ nữ mang thai lớn tuổi, có tiền sử tiểu đường trong gia đình hoặc từng mắc tiểu đường thai kỳ trong các lần mang thai trước đó.

Việc hiểu rõ nguyên nhân giúp các phụ nữ có biện pháp phòng tránh và giảm thiểu khả năng mắc bệnh trong thai kỳ. Đồng thời, các bác sĩ có thể đưa ra các khuyến nghị phù hợp để kiểm soát tốt lượng đường trong máu.

Dấu Hiệu Nhận Biết Tiểu Đường Thai Kỳ

Thời gian mang thai là giai đoạn đặc biệt nhạy cảm, bởi nhiều thay đổi sinh lý diễn ra và một số triệu chứng có thể dễ bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với các biểu hiện bình thường của thai kỳ. Tuy nhiên, khi mắc tiểu đường thai kỳ, một số dấu hiệu rõ rệt sẽ xuất hiện và cảnh báo mẹ bầu cần chú ý hơn. Việc nhận biết các dấu hiệu này sớm giúp bác sĩ tiến hành các xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán chính xác.

Cảm giác khát nước nhiều

Cảm giác khát nước liên tục, đặc biệt vào ban đêm, là một trong những dấu hiệu phổ biến của tiểu đường thai kỳ.

Khi lượng đường trong máu cao, cơ thể phản ứng bằng cách tăng cường thải nước qua đường tiết niệu nhằm loại bỏ lượng đường dư thừa.

Điều này làm cho mẹ cảm thấy khát nước nhiều hơn bình thường, thậm chí khô miệng, họng khô và cảm giác luôn muốn uống nước.

Thực tế, cảm giác khát nước kéo dài còn đi kèm với việc đi tiểu nhiều hơn bình thường, làm mất nước và điện giải trong cơ thể, gây ra cảm giác mệt mỏi, chóng mặt và thậm chí ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất.

Những bệnh nhân không chú ý đến triệu chứng này có thể dẫn đến tình trạng mất cân bằng năng lượng, gây ra nhiều hệ lụy về lâu dài.

Ngoài ra, cảm giác khát nước quá mức thường liên quan đến sự thay đổi nội tiết tố trong thai kỳ, đặc biệt khi lượng đường huyết tăng lên quá mức có thể gây nên bệnh lý tiểu đường thai kỳ.

Để giảm thiểu các rủi ro này, việc theo dõi chặt chẽ triệu chứng của bản thân và thực hiện các xét nghiệm định kỳ là cách tốt nhất để kiểm soát tình hình kịp thời.

Đi tiểu nhiều lần

Đi tiểu nhiều lần trong ngày, đặc biệt là đêm, là một trong những triệu chứng rõ ràng của tiểu đường thai kỳ.

Thường các bà mẹ mang thai sẽ có xu hướng đi tiểu nhiều hơn do áp lực của tử cung lên bàng quang hoặc do thay đổi nội tiết.

Tuy nhiên, nếu số lần đi tiểu tăng đột biến kèm theo cảm giác khó kiểm soát, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo lượng đường trong máu đang tăng cao.

Việc này không chỉ gây bất tiện mà còn làm mất nước nhanh chóng, ảnh hưởng đến cân bằng điện giải và năng lượng của mẹ. Ngoài ra, đi tiểu nhiều còn dễ dẫn đến các nhiễm trùng đường tiết niệu, đặc biệt trong thai kỳ – điều này rất nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Mẹ bầu cần quan sát kỹ các biểu hiện này, và đừng chủ quan nếu số lần đi tiểu tăng liên tục hoặc bất thường so với bình thường thai kỳ.

Mệt mỏi bất thường

Mệt mỏi kéo dài, không rõ nguyên nhân, chính là một dấu hiệu quan trọng của tiểu đường thai kỳ.

Trong quá trình mang thai, cảm giác mệt mỏi thường là chuyện bình thường, tuy nhiên nếu không có lý do rõ ràng hoặc mức độ mệt mỏi ngày càng tăng, đó có thể phản ánh tình trạng rối loạn chuyển hóa đường trong cơ thể.

Nguyên nhân của cảm giác này đến từ việc cơ thể không sử dụng hiệu quả insulin, dẫn đến năng lượng bị mất cân đối và gây ra cảm giác uể oải, thiếu sinh lực. Mẹ bầu có thể cảm thấy khó tập trung, mất tỉnh táo, thậm chí còn dễ bị chóng mặt hoặc cảm giác buồn nôn.

Đặc biệt, khi kết hợp với các triệu chứng khác như khát kéo dài hay đi tiểu nhiều, cảm giác mệt mỏi này càng rõ ràng hơn.

Điều cần thiết là phụ nữ mang thai phải có ý thức kiểm soát sức khỏe, đi khám định kỳ và chú ý đến các dấu hiệu của cơ thể để kịp thời xử lý các bất thường, tránh các biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe mẹ và bé.

Nhìn mờ

Hiện tượng nhìn mờ hoặc giảm thị lực là biểu hiện hiếm gặp nhưng rất quan trọng của tiểu đường thai kỳ.

Khi lượng đường trong máu không được kiểm soát tốt, các mạch máu nhỏ trong võng mạc sẽ bị tổn thương, gây ra những cản trở trong quá trình truyền tín hiệu thị giác đến não.

các mạch máu nhỏ trong võng mạc sẽ bị tổn thương do đường máu cao

Phụ nữ mang thai mắc tiểu đường thường cảm thấy bước đi chập chững, nhìn không rõ các vật thể gần hoặc xa, có thể kèm theo cảm giác rối loạn thị giác tạm thời. Những triệu chứng này xuất hiện đột ngột hoặc kéo dài tùy thuộc vào mức độ tăng đường huyết.

Nếu không kiểm soát, tình trạng này có thể trở thành mạn tính và gây ra các vấn đề về mắt, thậm chí ảnh hưởng đến thị lực vĩnh viễn.

Việc theo dõi chính xác các dấu hiệu về thị lực và thực hiện khám mắt định kỳ sẽ giúp phát hiện sớm các biến chứng liên quan đến mắt do tiểu đường thai kỳ, từ đó có các biện pháp điều trị phù hợp, giữ gìn sức khỏe thị giác cho mẹ lẫn bé.

Xuất hiện các nhiễm trùng

Nhiễm trùng là dấu hiệu âm thầm, thường gặp ở các phụ nữ mang thai mắc tiểu đường. Khi lượng đường trong máu tăng cao, môi trường trong cơ thể trở thành điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, nấm phát triển mạnh mẽ hơn bình thường. Các nhiễm trùng phổ biến gồm nhiễm trùng đường tiết niệu, âm đạo, hoặc vết thương nếu có các tổn thương ngoài da.

Việc bị nhiễm trùng kéo dài không điều trị đúng cách có thể gây ra các biến chứng nặng nề, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của thai nhi và mẹ.

Đặc biệt, các chứng nhiễm trùng còn làm giảm khả năng miễn dịch, khiến cơ thể dễ mắc các bệnh lý khác, làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh lý nội tiết.

Trong quá trình mang thai, việc theo dõi các dấu hiệu bất thường liên quan đến nhiễm trùng là điều cần thiết để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.

Tiểu đường thai kỳ gây ra những thay đổi trong cơ thể mà dấu hiệu rõ ràng là rất cần thiết để phát hiện sớm nhất có thể.

Những triệu chứng như cảm giác khát nước nhiều, đi tiểu nhiều, mệt mỏi, nhìn mờ hoặc nhiễm trùng cần được chú ý đặc biệt và báo cáo bác sĩ để có được các xét nghiệm chẩn đoán chính xác. Longevity trong việc chăm sóc sức khỏe chính là chìa khóa giúp thai kỳ của mẹ luôn khỏe mạnh và an toàn.

Phương Pháp Chẩn Đoán Tiểu Đường Thai Kỳ

Chẩn đoán chính xác tiểu đường thai kỳ đóng vai trò quyết định trong việc kiểm soát và điều trị bệnh. Có nhiều phương pháp xét nghiệm khác nhau để xác định tình trạng đường huyết của bà bầu. Quá trình này cần được thực hiện đúng theo hướng dẫn của bác sĩ dựa trên các yếu tố nguy cơ cũng như các biểu hiện lâm sàng nhằm đảm bảo chẩn đoán chính xác nhất.

  • Đường máu lúc đói ≥ 7mmol/l hoặc Đường máu bất kỳ ≥ 11,1 mmol/l
  • Nếu không đủ tiêu chuẩn trên thì làm nghiệm pháp dung nạp glucose
  • Thực hiện nghiệm pháp dung nạp glucose với 75 g glucose, đo đường huyết lúc đói, sau 1 giờ và 2 giờ, ở tuần 24-28 của thai kỳ ở  người chưa được chẩn đoán đái tháo đường trước đó.
  • Thực hiện nghiệm pháp dung nạp glucose vào buổi sáng sau khi nhịn đói qua đêm ít nhất 8 giờ.

phương pháp xét nghiệm chuẩn đoán bệnh

Kết quả trị số đường huyết sau làm nghiệm pháp được chẩn đoán đái tháo đường thai kỳ nếu có 1 trong các trị số đường máu sau:

  • Đường máu lúc đói ≥ 92 mg/dL (5,1mmol/l)
  • Đường máu sau 1 giờ uống nước đường ≥180 mg/dL (10 mmol/l)
  • Đường máu sau 2 giờ uống nước đường ≥153 mg/dL (8,5 mmol/l)

Tác Động Của Tiểu Đường Thai Kỳ Đến Mẹ Và Thai Nhi

Tiểu đường thai kỳ không chỉ là một vấn đề về chuyển hóa đường máu, mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến toàn bộ quá trình mang thai và sự phát triển của thai nhi.

Những biến chứng có thể xảy ra nếu bệnh không được kiểm soát tốt đòi hỏi sự quan tâm đặc biệt từ phía các bác sĩ và người mẹ để đảm bảo an toàn tối đa.

Các biến chứng cho mẹ

  • Tăng huyết áp
  • Tiền sản giật, sản giật
  • Sảy thai, thai lưu
  • Nhiễm khuẩn tiết niệu
  • Đẻ non
  • Đa ối
  • Tăng nguy cơ mắc đái tháo đường thật sự trong tương lai
  • Tăng nguy cơ mắc tiểu đường thai kỳ ở lần mang thai tiếp theo

Ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi

  • Thai to
  • Chậm phát triển trong tử cung
  • Suy hô hấp cấp chu sinh
  • Tử vong chu sinh
  • Dị tật sơ sinh
  • Tăng nguy cơ hạ đường huyết khi sinh
  • Hạ canxi máu, đa hồng cầu, tăng Bilirubin máu gây vàng da sơ sinh…
  • Dễ béo phì và tăng nguy cơ mắc tiểu đường trong tương lai

Biện Pháp Phòng Ngừa và Quản Lý Tiểu Đường Thai Kỳ

Chế độ ăn uống hợp lý

Chế độ ăn uống là yếu tố quyết định trong việc kiểm soát lượng đường trong máu của mẹ bầu.

Việc duy trì một chế độ ăn cân đối, giàu vitamin, khoáng chất, chất xơ và protein là cách hiệu quả giúp ổn định đường huyết.

Các thực phẩm chứa carbohydrate phức tạp như ngũ cốc nguyên hạt, rau xanh, trái cây ít đường là lựa chọn tối ưu.

duy trì một chế độ ăn cân đối, giàu vitamin, khoáng chất

Ngoài ra, mẹ nên hạn chế các thức ăn nhanh, thức ăn chứa nhiều đường, chất béo bão hòa bởi chúng dễ gây tăng đường huyết nhanh chóng. Kiểm soát khẩu phần ăn hàng ngày, chia thành nhiều bữa nhỏ phù hợp cũng giúp duy trì mức đường huyết ổn định, giảm thiểu các biến chứng của tiểu đường thai kỳ.

Tăng cường hoạt động thể chất

Tập thể dục thường xuyên trước và trong khi mang thai, 30 phút mỗi ngày trong hầu hết các ngày trong tuần sẽ làm giảm nguy cơ mắc tiểu đường thai kỳ. Có thể đi bộ, đạp xe..

Theo dõi mức đường huyết

Việc tự theo dõi lượng đường huyết hàng ngày giúp mẹ phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.

Các thiết bị đo đường huyết cá nhân rất phổ biến và dễ sử dụng.

Mẹ nên thực hiện đo đường huyết theo đúng hướng dẫn của bác sĩ, đặc biệt sau các bữa ăn để điều chỉnh chế độ ăn phù hợp.

Sử dụng thuốc và điều trị khi cần thiết

Trong nhiều trường hợp, chế độ ăn và luyện tập không đủ để kiểm soát lượng đường trong máu.

Khi đó, bác sĩ có thể chỉ định thuốc insulin hoặc các thuốc uống phù hợp để hỗ trợ điều trị. Việc dùng thuốc phải theo đúng chỉ định, kiểm soát chặt chẽ liều lượng để tránh gây hạ đường huyết hoặc các tác dụng phụ không mong muốn.

Hầu hết các trường hợp mắc tiểu đường thai kỳ đều có thể kiểm soát tốt bằng kết hợp chế độ ăn uống, vận động và thuốc nếu cần thiết. Điều quan trọng là mẹ bầu cần có ý thức hợp tác chặt chẽ với bác sĩ để đảm bảo an toàn tối đa cho cả mẹ và bé.

Kết luận

 

Dấu hiệu tiểu đường thai kỳ là những biểu hiện quan trọng giúp các bà mẹ mang thai có thể nhận diện sớm tình trạng rối loạn chuyển hóa đường huyết trong quá trình mang thai.

Việc phát hiện và điều trị kịp thời không chỉ giúp mẹ bảo vệ sức khỏe của chính mình mà còn đảm bảo sự phát triển toàn diện của thai nhi, giảm thiểu các biến chứng nguy hiểm.

Thời điểm khám định kỳ, duy trì chế độ ăn uống, vận động hợp lý và theo dõi chặt chẽ lượng đường trong máu là những biện pháp chủ đạo để phòng ngừa và quản lý bệnh hiệu quả nhất.

Chính sự quan tâm đúng mức và hành động kịp thời sẽ đem lại sự an tâm cho các mẹ bầu trên hành trình thiêng liêng của cuộc đời làm mẹ, góp phần xây dựng nền tảng sức khỏe cho thế hệ tương lai.

Thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể.