5 dấu hiệu ung tuyến tiền liệt dễ nhận biết sớm và các biến chứng có thể gặp

Ung tuyến tiền liệt là một trong những loại ung thư phổ biến nhất ảnh hưởng đến nam giới trên toàn thế giới, đặc biệt là người trung tuổi trở lên.

Nhận biết các dấu hiệu ung tuyến tiền liệt sớm đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc nâng cao khả năng điều trị thành công, hạn chế biến chứng nặng nề và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin toàn diện về căn bệnh này, từ kiến thức cơ bản, các triệu chứng đặc trưng, dấu hiệu sớm, các yếu tố nguy cơ, đến phương pháp chẩn đoán và phòng ngừa.

Giới thiệu về ung tuyến tiền liệt

Định nghĩa và tầm quan trọng của tuyến tiền liệt

Tuyến tiền liệt là một cơ quan nhỏ hình tròn hoặc hình quả óc chó nằm dưới bàng quang của nam giới, quanh niệu đạo.

Tiến tới khả năng sản xuất dịch tiền liệt, hỗ trợ duy trì hoạt động bình thường của sinh lý nam giới và góp phần vào quá trình sinh tinh.

Tuy nhiên, khi tế bào trong tuyến tiền liệt phát triển bất thường thành ung thư, nó có thể lan rộng đến các cơ quan lân cận, gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe.

Phân loại các dạng ung thư tuyến tiền liệt

Ung thư tuyến tiền liệt có thể được phân thành nhiều dạng khác nhau dựa theo mức độ tiến triển, vùng phân bố và đặc điểm sinh học của các tế bào ung thư.

Ung thư tuyến tiền liệt 

Cơ bản, chúng ta thường gặp các dạng chính như:

• Ung thư tuyến tiền liệt không biệt hóa cao: Loại này thường phát triển chậm, ít di căn và có khả năng chữa khỏi cao khi phát hiện sớm.
• Ung thư tuyến tiền liệt biệt hóa cao: Phát triển chậm hơn, ít xâm lấn và ít gây ra các biến chứng nghiêm trọng.
• Ung thư tuyến tiền liệt biệt hóa thấp: Là dạng bệnh nặng, nhanh tiến triển và có khả năng di căn xa rất cao, thường đòi hỏi các phương pháp điều trị tích cực và toàn diện.

Ngoài ra, còn có các thể như ung thư tuyến tiền liệt giai đoạn sớm, giai đoạn tiến triển, cũng như các dạng đặc biệt như ung thư di căn xa, là những trường hợp cần đặc biệt chú ý trong chẩn đoán và điều trị.

Các dấu hiệu ung tuyến tiền liệt

Rối loạn tiểu tiện - Triệu chứng thường gặp nhất

Tiểu tiện bất thường là dấu hiệu dễ nhận thấy nhất của ung thư tuyến tiền liệt, thường xuyên gây lo lắng, phiền muộn cho người bệnh.

Các triệu chứng này có thể bắt đầu nhẹ nhàng, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý như phì đại tuyến tiền liệt hoặc viêm tuyến tiền liệt, nên việc phân biệt đúng lúc là rất quan trọng.

Tiểu khó, bí tiểu có thể xuất hiện khi ung thư phát triển lớn dần, gây tắc nghẽn dòng nước tiểu qua niệu đạo.

Tiểu khó, bí tiểu có thể xuất hiện khi ung thư phát triển lớn dần

Điều này làm người bệnh cảm thấy khó khăn, rặn mạnh khi đi tiểu hoặc thậm chí không thể tiểu được, phải đến bệnh viện để được cấp cứu.

Các triệu chứng này dễ dẫn đến nhiễm trùng đường tiết niệu, sỏi thận hoặc các biến chứng nguy hiểm khác nếu không xử lý kịp thời.

Tiểu nhiều lần, đặc biệt là ban đêm đi tiểu nhiều hơn bình thường (được gọi là đái đêm), là dấu hiệu cảnh báo rằng chức năng của tuyến tiền liệt hoặc hệ tiết niệu có vấn đề.

Ngoài ra, cảm giác mót tiểu liên tục, dòng tiểu yếu hoặc không kiểm soát được dòng nước tiểu cũng thể hiện sự bất thường và cần được thăm khám ngay.

Són tiểu hoặc không kiểm soát được dòng tiểu cũng là dấu hiệu của bệnh.

Khi ung thư tuyến tiền liệt gây tổn thương các dây thần kinh hoặc mô xung quanh, khả năng kiểm soát tiểu bị suy giảm rõ rệt, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt và tâm lý của người bệnh.

Đau hoặc khó chịu vùng chậu - Triệu chứng báo hiệu tình trạng nặng hơn

Trong quá trình phát triển hoặc di căn của ung thư tuyến tiền liệt, đau vùng chậu là triệu chứng rõ ràng và thường xuyên xuất hiện.

Đau có thể xuất hiện dưới dạng cảm giác âm ỉ, dai dẳng hoặc dữ dội, tùy theo mức độ và vị trí tổn thương.

Đau ở bụng dưới, lưng dưới thường là dấu hiệu nhận biết rõ ràng của các bệnh liên quan đến tuyến tiền liệt đã tiến triển nặng, gây chèn ép các dây thần kinh hoặc đi vào xương chậu.

Đặc biệt, khi cảm thấy đau trong quá trình xuất tinh hoặc sau khi quan hệ tình dục, đây có thể là chỉ báo cho các vấn đề liên quan đến tuyến tiền liệt, trong đó có ung thư.

Nguồn gốc của đau vùng chậu có thể liên quan đến sự xâm lấn của tế bào ung thư vào các cơ quan xung quanh hoặc phá hủy cấu trúc xương, gây ra cảm giác khó chịu, hạn chế vận động hoặc thậm chí mất cảm giác.

Khi xuất hiện những dấu hiệu này, người bệnh không nên chủ quan mà cần đến các cơ sở y tế để làm rõ nguyên nhân và có hướng điều trị phù hợp.

Thay đổi về chức năng sinh dục - Dấu hiệu rõ nét của bệnh

Tác động của ung thư tuyến tiền liệt không chỉ dừng lại ở hệ tiết niệu mà còn ảnh hưởng đến khả năng sinh lý của nam giới.

Rối loạn cương dương, xuất tinh bất thường là những biểu hiện thường thấy khi bệnh tiến triển đến giai đoạn muộn hoặc đã di căn.

Rối loạn cương dương, xuất tinh bất thường là những biểu hiện thường thấ

Rối loạn cương dương có thể làm mất khả năng giữ gìn sự cương cứng trong quá trình quan hệ, khiến việc duy trì hạnh phúc gia đình bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Xuất tinh bất thường bao gồm khả năng xuất tinh yếu, đau hoặc thậm chí không xuất tinh được, gây cảm giác thất vọng, tự ti và ảnh hưởng tâm lý của người bệnh.

Ngoài ra, các dấu hiệu khác như giảm ham muốn tình dục, cảm giác đau hoặc khó chịu khi xuất tinh đều phản ánh tình trạng tổn thương hoặc tác dụng phụ của quá trình điều trị ung thư tuyến tiền liệt, đòi hỏi người bệnh cần được tư vấn và chăm sóc chuyên nghiệp để giảm thiểu các ảnh hưởng tiêu cực này.

Các dấu hiệu khác cần chú ý

Ngoài các triệu chứng phổ biến đã nêu, người bệnh cũng cần lưu ý đến các dấu hiệu khác như máu trong nước tiểu hoặc tinh dịch.

Hiện tượng này thể hiện tình trạng tổn thương mạch máu hoặc các mô xung quanh tuyến tiền liệt, thường là dấu hiệu của bệnh đã tiến triển nặng.

Cảm giác mệt mỏi, giảm cân không rõ nguyên nhân cũng là những dấu hiệu cảnh báo về tình trạng ung thư, đặc biệt khi đi kèm với các triệu chứng khác của bệnh lý.

Những dấu hiệu này thường đi kèm với sự suy giảm hệ miễn dịch, ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể và cần được thăm khám ngay lập tức.

Trong nhiều trường hợp, các dấu hiệu như phù nề, sưng tấy ở mặt hoặc chân, hay các vấn đề về tiêu hóa cũng có thể liên quan đến tình trạng di căn của ung thư tuyến tiền liệt.

Việc nhận thức sớm và kịp thời phát hiện những dấu hiệu này sẽ giúp tăng khả năng điều trị hiệu quả, giữ vững sức khỏe và khả năng sinh hoạt của người bệnh.

Người bị ung thư tuyến tiền liệt có thể gặp biến chứng nào?

Bệnh ung thư tuyến tiền liệt gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như bí tiểu, mất khả năng đi tiểu, nhiễm trùng đường tiểu, tiểu ra máu.

Cùng với đó, người bệnh bị giảm cân và mệt mỏi do đó thiếu máu, suy dinh dưỡng, suy thận…

Ở giai đoạn muộn, ung thư đã lan ra khu vực hệ bài tiết gây nên tình trạng ung thư tuyến tiền liệt di căn bàng quang, lỗ tiểu, hoặc di căn xương gây đau đớn trong xương, nếu ung thư xâm lấn cột sống có thể làm bệnh nhân bị liệt. 

Ung thư tuyến tiền liệt còn có thể di căn hạch bạch huyết vùng chậu với biểu hiện chân sưng phù, hoặc gây ra vô sinh nếu tế bào ung thư xâm lấn túi tinh.

Các yếu tố nguy cơ gây ung tuyến tiền liệt

Tuổi tác - Yếu tố quan trọng hàng đầu

Tuổi tác là yếu tố nguy cơ hàng đầu của ung thư tuyến tiền liệt; theo thống kê, khả năng mắc bệnh tăng rõ rệt ở độ tuổi trung niên trở lên.

Cụ thể, đa số các ca ung thư tuyến tiền liệt được phát hiện ở nhóm người từ 50 tuổi trở lên, trong đó tỷ lệ cao nhất thuộc về nhóm trên 65 tuổi.

đa số các ca ung thư tuyến tiền liệt được phát hiện ở nhóm người từ 50 tuổi trở lên

Nguyên nhân chính của mối liên hệ này là do quá trình lão hóa của tế bào, có thể làm tăng khả năng đột biến và phát sinh ung thư.

Ngoài ra, các yếu tố liên quan đến tuổi tác cũng ảnh hưởng đến chức năng miễn dịch, khả năng chống lại sự phát triển của các tế bào bất thường trong tuyến tiền liệt.

Vì vậy, nam giới khi bước vào tuổi trung niên nên duy trì thói quen khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm những bất thường.

Di truyền và yếu tố gia đình - Nhóm nguy cơ cao

Yếu tố di truyền đóng vai trò không nhỏ trong nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt. Nếu trong gia đình có người thân mắc bệnh, đặc biệt là bố hoặc anh trai, khả năng bạn mắc bệnh cũng cao hơn so với người bình thường. Nghiên cứu cho thấy, nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt sẽ tăng gấp đôi nếu có thành viên trong gia đình đã từng bị.

Lối sống và chế độ ăn uống - Các yếu tố ảnh hưởng không nhỏ

Lối sống thiếu vận động, chế độ ăn uống không hợp lý chính là các yếu tố nguy cơ quan trọng khiến nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt gia tăng.

Nam giới có thói quen ít vận động thể chất, thừa cân, béo phì thường có khả năng mắc bệnh cao hơn những người có lối sống năng động, cân đối.

Chế độ ăn giàu mỡ động vật, thực phẩm chế biến sẵn, ít rau xanh, trái cây chứa chất chống oxi hóa cũng làm tăng nguy cơ phát triển các tế bào ung thư. Ngược lại, chế độ dinh dưỡng cân đối, giàu chất xơ, thực phẩm tự nhiên, ít chất béo là cách phòng ngừa tự nhiên rất hiệu quả.

Ngoài ra, hút thuốc, dùng rượu bia quá mức, căng thẳng kéo dài cũng ảnh hưởng tiêu cực đến hệ miễn dịch, làm giảm khả năng chống lại các tế bào ung thư.

Người có lối sống tích cực, chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giảm thiểu đáng kể nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt, đồng thời duy trì sức khỏe tổng thể tốt hơn.

Xem thêm:

• 4 dấu hiệu phì đại tuyến tiền liệt dễ bị bỏ qua và cách nhận biết từ dược sĩ
• 6 biện pháp chăm sóc bệnh nhân phì đại tiền liệt tuyến giúp hạn chế sự phát triển của bệnh

Kết luận

Phòng ngừa và phát hiện sớm ung thư tuyến tiền liệt là mệnh lệnh cấp bách đối với sức khỏe nam giới hiện đại.

Việc nhận biết các dấu hiệu ung tuyến tiền liệt qua các triệu chứng như rối loạn tiểu tiện, đau vùng chậu, thay đổi sinh lý và các biểu hiện khác giúp người bệnh chủ động kiểm tra, khám chữa kịp thời.

Các yếu tố nguy cơ như tuổi tác, di truyền, lối sống, chế độ ăn uống đều cần được xem xét, theo dõi kỹ lưỡng để ngăn chặn sự phát triển của bệnh.

Các phương pháp chẩn đoán như khám lâm sàng, xét nghiệm PSA, siêu âm, sinh thiết đều đóng vai trò thiết yếu trong việc xác định chính xác tình trạng bệnh.

Việc tự kiểm tra và khám định kỳ không chỉ giúp phát hiện sớm mà còn nâng cao khả năng chữa khỏi, giảm thiểu các biến chứng và bảo vệ sức khỏe lâu dài.

Nhất thiết, mỗi người nam giới đều nên nâng cao ý thức về sức khỏe tuyến tiền liệt, chủ động phòng ngừa và khám chữa theo đúng chỉ định y tế để luôn duy trì một cuộc sống khỏe mạnh, hạnh phúc và tự tin.

Chăm sóc sức khỏe tuyến tiền liệt đúng cách là trách nhiệm của mỗi người, góp phần bảo vệ cuộc sống lâu dài và hạnh phúc gia đình.